MỞ ĐẦU
Hơn 9 triệu thí sinh Trung Quốc hoàn toàn sẵn lòng chờ đợi kết quả của một cuộc thi đại học “khắc nghiệt” được gọi là gaokao. Sau 12 năm chăm chỉ học tập, các thí sinh cùng với phụ huynh của mình sẽ biết được điểm số quyết định ngôi trường đại học mà họ sẽ được nhập học, cũng như mở ra một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời.
SỰ PHÁI SINH TỪ GAOKAO
Truyền thông và cư dân mạng Trung Quốc đang sốt sắng với kỳ thi này. Đề thi và đáp án được rò rỉ lên mạng, các bài viết được thảo luận trên sóng phát thanh và truyền hình, những bài thi xuất sắc được khen ngợi trên các tờ báo quốc gia và địa phương.
Tuy nhiên, không phải tất cả thí sinh tham gia kỳ thi này đều mang thái độ nghiêm túc. Trong kỳ thi đại học Trung Quốc từ lâu đã tồn tại hiện tượng gọi là “bài luận điểm 0”. Đây là những bài luận mà thí sinh trả lời cho câu hỏi chính trong môn văn hóa và ngôn ngữ bắt buộc đề thi, nhưng không được chấm điểm.
NHỮNG BÀI LUẬN “ĐỘC ĐÁO” TRONG GAOKAO
Nhiều bài luận như vậy đã được tung lên mạng, và do mỗi tỉnh có đề thi khác nhau, nên có rất nhiều bài luận như vậy được đăng tải. Trong số đó, có nhiều bài viết hoàn toàn do thí sinh chơi khăm, không phải vì sự ngu dốt.
Một trong số đó là bài viết của một thí sinh ở tỉnh Tứ Xuyên với đề bài là “Sự công bằng kiểu Trung Quốc”. Bài viết này bắt đầu như sau:
“Khi thấy đề bài, tôi bất giác muốn cười. Vâng, đúng vậy, tôi muốn cười. Như thể tôi có thể thấy khuôn mặt nổi giận của giám khảo khi đọc bài viết này.”
“Báo chí nước nhà cho biết, giá nhà ở Trung Quốc đã tăng gấp 20 lần trong thập kỷ vừa qua. Trong khi tất cả những người trẻ có ước mơ không thể điều chỉnh vì bị giá nhà áp đảo, thì công bằng ở đâu?”
CÂU CHUYỆN VỀ “ĐẠI CA ĐỒNG HỒ” VÀ “ĐẠI TẨU NHÀ ĐẤT”
Bài viết này tiếp tục kể về một thí sinh đặt câu hỏi về công bằng bằng cách liệt kê một loạt vụ việc bị báo chí phanh phui gần đây:
“Xã hội công bằng là nơi mọi người được đánh giá bình đẳng, nơi luật pháp là trên hết, nơi quản lý đô thị không đánh đập công dân, nơi hiệu trưởng không dính líu đến sinh viên nữ, nơi bác sĩ tận tâm chữa trị cho bệnh nhân.”
Thí sinh này cũng trình bày về thực tế:
“Tôi sinh ra trong xã hội này, hít thở không khí ô nhiễm, ăn những loại thực phẩm có thể gây hại cho sức khỏe, nhìn giám đốc công ty thuốc lá nhà nước trở nên giàu có.”
“Sau khi hàng nghìn con lợn chết bị vứt xuống sông Hoàng Phố, tôi nhận ra rằng nếu tôi không tin vào “sự công bằng” này, tôi sẽ trở thành một trong số đó. Tôi mong chờ một cuộc sống công bằng, nơi các quan chức trung thực và làm việc đúng nghĩa, nơi các doanh nhân có lương tâm, nơi giá nhà không quá cao, nơi mọi người sống hạnh phúc và thỏa mãn.”
Bài viết này kết thúc bằng một lời thách thức dành cho giám khảo:
“Thưa giám khảo, hãy cho em một điểm 0. Em không sợ, nếu sữa bột Sanlu không thể giết chết em, thì một điểm 0 cũng chẳng thể làm gì. Xin đừng do dự, hãy viết số 0 vào ô điểm, và giám khảo có thể nghỉ viết…”
NHỮNG TRƯỜNG HỢP “ĐẶC BIỆT” TRONG GAOKAO
Thí sinh ở Thượng Hải, được yêu cầu viết bài luận về “những điều quan trọng hơn trong cuộc sống”, đáp lại rằng đó là “trở thành một ca sĩ nhạc rock thực thụ”, “chiến đấu cùng một ban nhạc rock”, “sống tự do” và “có bạn gái”. Thí sinh này viết: “Em không muốn tham gia kỳ thi gaokao. Với trình độ hiện tại, chỉ có thể sống cuộc đời mà cô đơn thôi”. Không ngạc nhiên khi thí sinh này nhận được điểm 0 tròn trĩnh.
Trong kỳ thi đại học năm 2009, một thí sinh muốn nổi bật đã viết bài luận của mình bằng các ký tự hình xương, một dạng chữ viết cổ được sử dụng từ thời kỳ Đồ Đồng. Giám khảo đã phải tìm một chuyên gia để giải mã bài viết này, và sau đó phải thảo luận nhiều trước khi quyết định cho thí sinh này điểm 8 trên tổng điểm 60.
PHẢN ỨNG TÍCH CỰC CỦA CỘNG ĐỒNG MẠNG
Đáng lưu ý là cộng đồng mạng đã có phản ứng tích cực đối với các bài viết đặc biệt như vậy. Nhiều người cho rằng những nỗ lực cá nhân này xứng đáng nhận điểm cao, bởi vì tinh thần sáng tạo của các thí sinh không chỉ làm mọi người cảm thấy chán chường với hệ thống thi cử hiện tại ở một đất nước đang trong giai đoạn đổi mới như Trung Quốc.
Nguồn ảnh: LADEC