Trong phân tích doanh nghiệp, việc đánh giá chỉ số trung bình ngành là rất quan trọng. Đây là những chỉ số tài chính được so sánh với các doanh nghiệp cùng ngành để xác định tình hình kinh doanh của một doanh nghiệp so với mức trung bình ngành đó.
Khái niệm chỉ số trung bình ngành
Chỉ số trung bình ngành là những chỉ số tài chính, định giá trung bình của một ngành, lĩnh vực và được sử dụng để so sánh hiệu quả hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp trong cùng ngành với nhau.
Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng dễ dàng để tính toán các chỉ số này. Mỗi ngành có hàng trăm doanh nghiệp khác nhau, việc tập hợp dữ liệu và tính toán chỉ số tài chính của từng doanh nghiệp, sau đó tính toán chỉ số trung bình ngành cần nhiều công sức và thời gian.
Để giải quyết vấn đề này, có thể tham khảo một số nguồn thông tin để có được chỉ số trung bình ngành.
Nguồn thông tin về chỉ số trung bình ngành
Ở LADEC, chúng tôi thường sử dụng dữ liệu chỉ số trung bình ngành từ Thomson Reuters. Tuy nhiên, để có được dữ liệu này, bạn sẽ cần phải trả một khoản phí khá cao.
Một nguồn thông tin rất hữu ích mà tôi khuyên bạn nên sử dụng là Simplize. Trang web này cung cấp các chỉ số trung bình ngành đã được so sánh bằng các biểu đồ trực quan, giúp tiết kiệm thời gian trong quá trình phân tích. Tuy nhiên, để sử dụng Simplize, bạn cần trả một khoản phí nhỏ.
Một nguồn thông tin miễn phí mà bạn có thể sử dụng là Investing.com. Trang web này cung cấp dữ liệu chỉ số trung bình ngành cho thị trường Việt Nam.
Ví dụ chỉ số định giá của một doanh nghiệp khi so sánh với chỉ số trung bình ngành:
Các bộ lọc cổ phiếu của GoValue, như của Warren Buffett, Benjamin Graham, Philip Fisher… cũng sử dụng các chỉ số tương tự như trên để thực hiện phân tích.
Nguồn thông tin khác phù hợp
Một cách đơn giản là sử dụng dữ liệu từ các công ty chứng khoán. Bạn có thể tham khảo chỉ số trung bình ngành của các công ty chứng khoán như:
– Chứng khoán Bản Việt (VCSC)
– Chứng khoán Tân Việt (TVSI)
– Trang Cophieu68
– Trang Stockbiz
Cách ứng dụng chỉ số trung bình ngành trong phân tích cổ phiếu
Chỉ số trung bình ngành thường được sử dụng trong phân tích cổ phiếu, bao gồm hai loại chính:
- Chỉ số trung bình ngành về các chỉ tiêu tài chính như tỷ suất lợi nhuận, ROE, ROA, hệ số nợ, khả năng thanh toán.
- Chỉ số trung bình ngành về định giá như P/E, P/B, EV/EBITDA.
Chúng ta sẽ cùng xem một ví dụ cụ thể. Giả sử, bạn quan tâm đến định giá cổ phiếu của CTCP Thế giới di động (MWG) – một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực bán lẻ.
So sánh MWG với chỉ số trung bình ngành bán lẻ:
| MWG | Trung bình ngành – Bán lẻ | |
|---|---|---|
| P/E | 13,1 | 15,6 |
| P/B | 3,4 | 5,6 |
| ROE (%) | 38,2 | 25,6 |
| ROA (%) | 11,5 | 7,4 |
| Biên Lợi nhuận gộp (%) | 17,3 | 16,7 |
| Vốn vay / Vốn chủ sở hữu | 1,06 | 1,09 |
| Nguồn: VCSC | ||
Bằng cách so sánh với chỉ số trung bình ngành, ta có thể thấy:
- Về chỉ số tài chính: Các chỉ số về tỷ suất lợi nhuận (ROE, ROA) của MWG cao hơn nhiều so với trung bình ngành, cho thấy doanh nghiệp hoạt động hiệu quả.
- Cơ cấu tài chính của MWG cũng tốt hơn so với trung bình ngành, khi hệ số vốn vay/vốn chủ sở hữu (VCSH) của ngành là 1,09 còn của MWG là 1,06.
- Về định giá, hiện định giá của MWG thấp hơn so với ngành về tỷ lệ P/E và P/B.
Từ những so sánh này, ta có thể nói rằng MWG là một doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, nhưng đang bị định giá thấp hơn so với trung bình ngành. Điều này có thể là dấu hiệu cho một cơ hội đầu tư tốt, và bạn có thể nghiên cứu kỹ hơn về doanh nghiệp này.
Những lưu ý khi sử dụng chỉ số trung bình ngành
Khi đọc các báo cáo phân tích, bạn có thể thấy các công ty chứng khoán hay sử dụng chỉ số trung bình ngành để ước tính giá trị hợp lý của cổ phiếu.
Tuy nhiên, hãy nhớ không nên sử dụng chỉ số trung bình ngành làm tiêu chí chính để định giá cổ phiếu. Để xem liệu một doanh nghiệp đang bị định giá cao hay thấp so với trung bình ngành, bạn có thể sử dụng các chỉ số định giá như P/E, P/B, EV/EBITDA.
Tại sao lại như vậy? Mặc dù các chỉ số trung bình ngành được tính toán dựa trên danh sách các doanh nghiệp trong cùng ngành, nhưng có những vấn đề cần được lưu ý:
- Số lượng doanh nghiệp được tính toán không phản ánh toàn bộ ngành/lĩnh vực đó.
- Có những doanh nghiệp trong rổ tính toán đang bị định giá quá cao hoặc không phù hợp.
- Trong rổ tính toán có những cổ phiếu cùng ngành ở những thị trường khác đang bị “bong bóng” giá trị.
Tất cả những vấn đề này có thể ảnh hưởng đến tính chính xác của chỉ số ngành. Vì vậy, nếu chỉ dựa vào chỉ số trung bình ngành để định giá cổ phiếu, bạn có thể có góc nhìn sai lệch và ra quyết định đầu tư không chính xác.
Còn điều gì nữa?
Để hiểu và ứng dụng tốt chỉ số trung bình ngành, bạn cần phải hiểu rõ ý nghĩa và cách sử dụng các chỉ số tài chính cơ bản.
Bạn có thể tham khảo các bài viết sau của LADEC:
- Ý nghĩa và cách sử dụng các chỉ số tài chính cơ bản trong phân tích doanh nghiệp
- 15 kinh nghiệm phân tích tài chính doanh nghiệp của Warren Buffett
- Hướng dẫn cách định giá cổ phiếu theo phương pháp PE, FCFF và FCFE
Bên cạnh đó, tham gia khóa học đầu tư cũng là một cách giúp bạn hiểu rõ hơn cách sử dụng các chỉ số.
LADEC tổ chức khóa học Value Investing Masterclass 2.1 – Lớp học đầu tư giá trị đầu tiên và duy nhất ở Việt Nam. Thông tin chi tiết khóa học có thể được tìm thấy tại đường link trên.