Bệnh thoát vị bẹn: Căn bệnh phổ biến và tiềm ẩn nguy hiểm
Bệnh thoát vị bẹn là một căn bệnh phổ biến trong xã hội, ảnh hưởng đến 1,7% dân số ở mọi lứa tuổi và 4% ở những người trên 45 tuổi. Thoát vị bẹn chiếm 75% tỷ lệ các trường hợp thoát vị thành bụng, và nguy cơ suốt đời là 27% ở nam giới và 3% ở nữ giới. Mặc dù không phổ biến như các bệnh lý khác về tiêu hóa, nhưng thoát vị bẹn lại có thể gây ra nhiều vấn đề phức tạp nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Nhiều người bệnh thậm chí không đến bệnh viện cho đến khi gặp biến chứng do bệnh ở vùng nhạy cảm.
Thoát vị bẹn nghẹt: Một hiểm họa nguy hiểm
Thoát vị bẹn nghẹt không chỉ làm cho phẫu thuật khó khăn hơn và nguy cơ tái phát cao, mà còn có thể gây tử vong do hoại tử tạng hoặc nhiễm trùng. Vì vậy, không nên coi thường và trì hoãn việc điều trị. Bác sĩ Nguyễn Quốc Thái từ Trung tâm Nội soi & Phẫu thuật Nội soi, BVĐK Tâm Anh cũng nhấn mạnh rằng người dân không nên chủ quan và phải tìm sự giúp đỡ từ chuyên gia nếu gặp phải vấn đề này.
Thoát vị bẹn là gì?
Thoát vị bẹn là tình trạng một cơ quan trong bụng không còn nằm ở vị trí bình thường mà bị chui ra khỏi một điểm yếu trên thành bụng ở vùng bẹn. Thoát vị bẹn có thể gây biến chứng nguy hiểm đến tính mạng khi có tình trạng “nghẹt”, tức là cơ quan thoát vị không thể trở lại vào ổ bụng, gây phù nề, hoại tử và nhiễm trùng. [^1^]
Nguyên nhân thoát vị bẹn
Trẻ sơ sinh có thể bị thoát vị bẹn nếu một cấu trúc gọi là “ống phúc tinh mạc” không đóng lại hoàn toàn, tạo thành một điểm yếu trên thành bụng. Theo các nghiên cứu, khoảng 2% – 3% trẻ sơ sinh nam và dưới 1% trẻ sơ sinh nữ bị thoát vị bẹn. Người lớn tuổi thường bị thoát vị bẹn trực tiếp do các cơ ở thành bụng yếu đi khi về già.
Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể làm tăng nguy cơ bị thoát vị bẹn, như di truyền, giới tính nam, hoặc tình trạng hoặc táo bón mãn tính, hút thuốc lá, thai kỳ, trẻ sinh non và chấn thương vùng bẹn. [^2^]
Triệu chứng thoát vị bẹn
Các triệu chứng của thoát vị bẹn có thể bao gồm: sự xuất hiện của các khối phồng trong vùng bẹn, sự tăng kích thước khi đứng lâu, khi hoặc rặn lúc đi đại tiện, và thường giảm khi nằm. Ngoài ra, người bệnh có thể cảm thấy đau khi ho, tập thể dục hoặc cúi xuống. Một số triệu chứng khác có thể gồm: cảm giác nóng ran, đau nhói, cảm giác nặng hoặc đầy ở vùng bẹn, và sưng ở nam giới. [^2^]
Tuy nhiên, các triệu chứng này có thể tương tự với một số bệnh khác thuộc cơ quan sinh dục như xoắn tinh hoàn hay tràn dịch tinh mạc. Vì vậy, việc đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị đúng cách là rất quan trọng.
Chẩn đoán thoát vị bẹn
Phương pháp chẩn đoán thoát vị bẹn đầu tiên là khám lâm sàng khi bệnh nhân đứng và hoặc rặn. Khi đó, bác sĩ có thể nhìn thấy một khối phồng lên trong vùng bẹn và sử dụng các phương pháp kiểm tra để xác định nó có phải là thoát vị bẹn hay không.
Trong trường hợp khám lâm sàng không rõ ràng, bác sĩ có thể yêu cầu thêm các phương pháp hỗ trợ như siêu âm, CT hoặc MRI để có chẩn đoán chính xác hơn. Khi thực hiện các biện pháp này, bệnh nhân có thể rặn để tình trạng thoát vị trở nên rõ ràng hơn. [^3^]
Các biến chứng của thoát vị bẹn
Trong trường hợp nhẹ, thoát vị bẹn có thể gây đau tức và ảnh hưởng đến sinh hoạt, tâm lý và chất lượng cuộc sống. Bệnh nhân có thể hạn chế hoạt động thể lực do đau khi gắng sức, gây ảnh hưởng đến sức khỏe tổng quát.
Nếu không được chữa trị trong thời gian dài, cơ quan thoát vị thường trồi ra ngoài và dính vào các mô xung quanh, không thể trở lại ổ bụng, gọi là thoát vị kẹt. Lúc này, bệnh nhân sẽ cảm thấy khó chịu hơn và có nguy cơ chấn thương cơ quan thoát vị. [^4^]
Một số trường hợp còn có biến chứng nghẹt, tức là cơ quan thoát vị không thể trở lại ổ bụng, gây phù nề, hoại tử và nhiễm trùng. Nếu cơ quan thoát vị là ruột, có thể gây tắc ruột, biểu hiện bằng buồn nôn, nôn, chướng bụng, đau bụng, không đánh hơi và không thể đi cầu. Nếu không phẫu thuật kịp thời trong vòng 4-6 giờ kể từ khi bệnh phát triển, ruột có thể hoại tử, gây nguy hiểm tính mạng và cũng làm phẫu thuật trở nên phức tạp hơn, bao gồm cắt đoạn ruột và không thể sử dụng lưới để gia cố vùng bẹn. Do đó, nguy cơ tái phát cũng tăng lên. [^4^]
Điều trị thoát vị bẹn
Phẫu thuật vẫn là phương pháp điều trị chính cho bệnh thoát vị bẹn hiện nay. Phẫu thuật có hiệu quả cao và phổ biến nếu được thực hiện bởi bác sĩ có tay nghề cao. Có thể sử dụng phẫu thuật mổ mở hoặc nội soi tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. [^3^]
-
Phẫu thuật mổ mở: Bác sĩ sẽ sử dụng dao để mở một đường lớn ở vùng bẹn để đưa các cơ quan trở lại vị trí ban đầu trong ổ bụng và gia cố thành bụng vùng bẹn bằng cơ hoặc lưới nhân tạo tùy thuộc vào tình huống cụ thể. Đây là phương pháp phẫu thuật truyền thống, có thể thực hiện dưới tình trạng gây mê hoặc gây tê.
-
Phẫu thuật nội soi: Bác sĩ sẽ tạo một số đường nhỏ trên bụng và sử dụng ống soi có camera ở đầu cùng với các dụng cụ đặc biệt để gia cố vùng bẹn. Phương pháp này được đánh giá cao hơn nhờ vào những ưu điểm như ít xâm lấn, sẹo nhỏ và thời gian phục hồi nhanh. Tuy nhiên, phẫu thuật nội soi phụ thuộc vào máy móc và tay nghề phẫu thuật viên, do đó, người bệnh cần đến các bệnh viện uy tín, trang thiết bị hiện đại và bác sĩ có kinh nghiệm để đảm bảo an toàn trong quá trình phẫu thuật và hồi phục sau mổ.
Phòng ngừa bệnh thoát vị bẹn
Bác sĩ Thái chia sẻ một số biện pháp phòng ngừa thoát vị bẹn. Đầu tiên là xây dựng chế độ ăn giàu chất xơ, bao gồm rau xanh, trái cây và uống đủ 2 lít nước mỗi ngày để tránh táo bón. Ngoài ra, việc tránh sử dụng rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích, cũng như các hoạt động tạo áp lực lớn lên vùng bụng cũng giúp giảm nguy cơ thoát vị bẹn. Việc đi khám sức khỏe định kỳ và khám chuyên khoa sớm khi có các triệu chứng nghi ngờ cũng là một biện pháp cần thiết để phát hiện sớm bệnh thoát vị bẹn và các vấn đề về tiêu hóa khác. [^5^]
Tổng kết
Bệnh thoát vị bẹn dường như không được nhận thức rộng rãi trong cộng đồng. Tuy nhiên, căn bệnh này có thể tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm và gây ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của người bệnh. Do đó, việc nhận biết các dấu hiệu thoát vị bẹn và điều trị kịp thời là rất quan trọng. Đừng ngần ngại tìm đến các chuyên gia y tế để được tư vấn và điều trị đúng cách.