Xinap là gì? Các loại xinap trong cơ thể con người
Xinap là gì?
Xinap là diện tiếp xúc giữa các tế bào thần kinh hoặc giữa tế bào thần kinh và các tế bào khác như cơ hoặc tuyến. Xinap có cấu trúc mỏng và nhỏ.
Phân loại xinap
Có hai cách phân loại xinap: theo loại tế bào tiếp xúc và theo nhân tố truyền xung thần kinh qua xinap.
Xinap là gì?
Dựa vào loại tế bào tiếp xúc, chúng ta có 3 loại xinap:
- Xinap thần kinh – thần kinh: Xinap tiếp xúc giữa 2 tế bào thần kinh.
- Xinap thần kinh – cơ: Xinap nằm giữa tế bào thần kinh và tế bào cơ.
- Xinap thần kinh – tuyến: Xinap nằm giữa tế bào thần kinh và tế bào tuyến.
Dựa vào nhân tố truyền xung thần kinh qua xinap, chúng ta có 2 loại:
- Xinap điện.
- Xinap hóa học.
Cấu tạo của xinap và quá trình truyền tin qua xinap
Cấu tạo của xinap
Xinap được cấu tạo từ 3 phần chính: chùy xinap, khe xinap, và màng sau xinap. Chùy xinap chứa màng trước và chất trung gian hóa học như axetylcolin và noradrenanin. Màng sau xinap chứa enzym và thụ thể nhận chất trung gian hóa học. Khe xinap là bộ phận nằm giữa màng trước và màng sau xinap.
Cấu tạo của xinap
Quá trình truyền tin qua xinap
Quá trình truyền tin qua xinap diễn ra theo trật tự sau:
- Xung thần kinh tác động lên chùy xinap, làm ion Ca2+ đi vào chùy xinap.
- Các ion Ca2+ làm các bóng chứa axetylcolin bị vỡ và giải phóng axetylcolin vào khe xinap.
- Axetylcolin gắn vào thụ thể trên màng sau và truyền thành xung thần kinh, tạo ra điện thế hoạt động. Thông tin được truyền dưới dạng xung thần kinh.
- Các chất trung gian hóa học được phân giải thành các sản phẩm như axetat và conin. Hai chất này sẽ đến chùy xinap để tái tạo các hợp chất hóa học cho quá trình truyền tin tiếp theo.
Đặc điểm của quá trình truyền tin qua xinap
Quá trình truyền tin qua xinap có những đặc điểm sau:
- Tốc độ truyền tin chậm do phải trải qua nhiều giai đoạn và môi trường khác nhau.
- Thông tin chỉ được truyền qua xinap khi có chất trung gian hóa học.
- Quá trình truyền tin qua xinap chỉ có thể thực hiện một chiều từ màng trước qua màng sau.
Trả lời một số câu hỏi về xinap và quá trình truyền tin của xinap
Câu 1: Trong quá trình truyền tin qua xinap, chất trung gian hóa học có vai trò thế nào?
Trong quá trình truyền tin qua xinap, chất trung gian hóa học có vai trò làm thay đổi tính thấm ở màng sau xinap khi đi qua khe xinap. Chúng cũng giúp xung thần kinh lan truyền tiếp. Enzim có ở màng sau xinap sẽ thủy phân axetylcolin thành axetat và côlin. Hai chất này sẽ quay trở lại chùy xinap để tái tổng hợp axetylcolin cho các giai đoạn truyền tin tiếp theo.
Câu 2: Hiện tượng chậm xinap là gì?
Hiện tượng chậm xinap xảy ra khi số lượng kích thích đến màng trước xinap quá nhiều cùng lúc, làm hỏng các túi chứa chất trung gian hóa học. Do đó, chúng không kịp tái tổng hợp ở màng trước và không thể truyền tiếp đến màng sau theo đúng quy trình.
Câu 3: Tại sao xung thần kinh chỉ dẫn truyền trong một chiều từ màng trước qua màng sau của xinap?
Thông tin truyền qua xinap chỉ đi được một chiều vì màng sau không có chất trung gian hóa học để truyền về phía màng trước. Đồng thời, màng trước cũng không có thụ thể để tiếp nhận chất trung gian hóa học. Do đó, thông tin không thể đi từ màng sau ra màng trước.
Vậy là chúng ta đã tìm hiểu về xinap, vai trò và quá trình truyền tin qua xinap. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy để lại nhận xét dưới đây để chúng ta có thể trao đổi và tìm lời giải thích nhé!
Đọc thêm: LADEC