Văn hóa phục hưng, một phong trào văn hóa đã tác động mạnh mẽ đến đời sống trí thức Châu Âu trong thời kỳ hiện đại. Nhưng vấn đề là, văn hóa phục hưng là gì? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết này.
Văn hóa phục hưng là gì?
Văn hóa phục hưng là một phong trào văn hóa mới của giai cấp tư sản Tây Âu trong thời trung đại. Nó dựa trên việc phục hồi những giá trị và thành tựu của nền văn minh Hy Lạp và Rô-ma thời cổ đại.
- Văn hoá Tây Âu thế kỷ V – X được xây dựng trên nền tảng kinh tế tự cung tự cấp và sự giao lưu trao đổi hạn chế. Vì vậy, văn hoá không phát triển đáng kể.
- Tới thế kỷ XIV, với sự phát triển kinh tế công thương ở các thành thị và hình thành quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa, văn hoá bắt đầu phát triển mạnh mẽ hơn.
- Các nhà tư tưởng của giai cấp tư sản không chấp nhận những giáo lí phong kiến lỗi thời. Họ khôi phục lại sự huy hoàng của văn hoá Tây Âu thời cổ đại. Trong nền văn hoá cổ đại, họ tìm thấy những yếu tố phù hợp và có lợi cho cuộc chiến chống lại sự trói buộc của văn hoá trung cổ.
- Phong trào Văn hoá Phục hưng xuất hiện đầu tiên ở Ý, vì ở đây đã có các thành thị tự do như các quốc gia nhỏ. Sự phát triển của quan hệ sản xuất tư bản đã trở thành trọng tâm của cuộc sống văn hoá.
- Ý từng là trung tâm của đế quốc Rô-ma cổ đại, vì vậy nền văn hoá cổ đại của Hy Lạp và Rô-ma còn được giữ lại ở đây.
- Những nhà văn hoá Ý có điều kiện làm phục hồi nền văn hoá trước tiên. Từ Ý, phong trào lan rộng sang Anh, Pháp, Tây Ban Nha, Đức…
Phong trào văn hóa phục hưng
Để hiểu rõ hơn về khái niệm văn hóa phục hưng là gì, chúng ta cần tìm hiểu về phong trào văn hóa phục hưng.
- Giai cấp tư sản muốn khôi phục lại tinh hoa văn hoá của các quốc gia cổ đại Hy Lạp và Rô-ma. Đồng thời, họ cũng xây dựng một nền văn hoá mới, đề cao giá trị con người, đòi quyền tự do cá nhân và coi trọng khoa học kĩ thuật. Trào lưu văn hóa này được gọi là phong trào Văn hoá Phục hưng.
- I-ta-li-a là quê hương của phong trào Văn hoá Phục hưng. Từ đây, phong trào đã nhanh chóng lan ra các nước Tây Âu và trở thành một trào lưu lớn.
- Thời đại Văn hoá Phục hưng chứng kiến sự tiến bộ vượt bậc của khoa học kĩ thuật, sự phát triển phong phú về văn học và sự nở rộ các tài năng.
- Các cá nhân tiêu biểu trong thời kỳ này được gọi là những con người “khổng lồ”. Họ có những đóng góp vượt trội trong văn chương, y học, toán học, triết học, hội họa, kỹ thuật, kịch nghệ…
Nội dung của phong trào văn hóa phục hưng
Ngoài việc hiểu khái niệm văn hóa phục hưng là gì, chúng ta còn cần hiểu nội dung chính của phong trào văn hóa phục hưng như sau:
- Văn hoá thời Phục hưng đã lên án mạnh mẽ Giáo hội Ki-tô và tấn công vào trật tự xã hội phong kiến. Phong trào này đề cao giá trị nhân bản, tự do cá nhân và xây dựng thế giới quan tiến bộ. Đây là cuộc đấu tranh công khai đầu tiên trên lĩnh vực văn hoá và tư tưởng, là sự phản đối của giai cấp tư sản đối với giai cấp phong kiến lỗi thời. Phong trào này đã khích lệ và mở đường cho sự phát triển văn hoá nhiều hơn ở Châu Âu.
- Văn hoá Phục hưng còn đề cao khoa học tự nhiên và xây dựng thế giới quan duy vật tiến bộ.
- Phong trào văn hóa phục hưng đã đánh bại hệ tư tưởng lỗi thời của phong kiến và Giáo hội Thiên chúa, góp phần quan trọng vào giải phóng tư tưởng và tình cảm con người khỏi mọi sự kìm hãm và trói buộc của giáo hội. Nó còn đề cao những giá trị tổ đẹp cao quý của con người.
- Phong trào này tạo ra những tiền đề văn hoá, tư tưởng và tôn giáo quan trọng nhằm giúp giai cấp tư sản định hình nền văn hoá và tôn giáo mới của riêng mình.
- Cùng với Văn hoá Phục hưng, Cải cách tôn giáo là những đòn tấn công đầu tiên của giai cấp tư sản vào trật tự phong kiến, làm cơ sở cho các cuộc đấu tranh chính trị.
- Thời đại Văn hoá Phục hưng chứng kiến sự tiến bộ vượt bậc của khoa học kĩ thuật, sự phát triển phong phú về văn học và sự nở rộ các tài năng.
Với Văn hóa Phục hưng, Châu Âu đã có một bước tiến lớn trong lịch sử văn minh. Phong trào này không chỉ đánh bại những quan điểm lỗi thời mà còn góp phần quan trọng vào giải phóng tư tưởng và tình cảm con người khỏi sự nô dịch của thần học. Nó còn tạo ra những bước tiền đề quan trọng để xây dựng một nền văn hoá và tôn giáo mới.