Trojan là gì?
Trojan là một loại phần mềm độc hại có khả năng gây hại và làm hỏng hoạt động của máy tính. Loại mã độc này giấu kín trong các phần mềm bình thường và hợp pháp, nhằm lừa người dùng để xâm nhập vào máy tính. Một khi đã xâm nhập vào máy tính, Trojan có thể gây ra hư hại cho chức năng phần mềm, hệ điều hành Windows, và đánh cắp dữ liệu quan trọng, gây những tổn thất khác.
Từ “trojan” hay “trojan horse” (Ngựa Trojan) xuất phát từ thần thoại Hy Lạp. Theo truyền thuyết, trong cuộc chiến thành Troia, quân Hy Lạp không thể chiếm được thành sau hơn 10 năm chiến đấu. Vì vậy, họ đã đặt ra một phương án: buộc tàu gỗ thành một con ngựa làm quà cho quân Troia như một sự bồi thường cho bức tượng Athena đã bị hủy hoại. Tuy nhiên, bên trong con ngựa đó lại chứa đầy quân lính Hy Lạp, người sẵn sàng tấn công sau khi quân Troia ngây ngủ sau một buổi tiệc chiến thắng. Quân Hy Lạp đã phá cửa thành và chiến thắng.
Trojan và virus đều là các loại mã độc nguy hiểm cho máy tính, tuy nhiên chúng có những khác biệt. Virus có khả năng tự sao chép và lây nhiễm các tệp tin, trong khi Trojan không có khả năng này. Cách hoạt động của Trojan cũng tương tự như câu chuyện về Con ngựa thành Troia. Nó tồn tại nhờ lừa dối người dùng qua các tệp tin dường như vô hại và khai thác những lỗ hổng bảo mật trên máy tính để gây hại.
![Trojan là gì?](https://images.fpt.shop/unsafe/filters:quality(90)/fptshop.com.vn/uploads/images/tin-tuc/150686/Originals/trojan-la-gi-1.jpg)
Các loại trojan phổ biến
- Backdoor trojan: Lừa người dùng cài đặt phần mềm chứa mã độc, cho phép kẻ tấn công kiểm soát máy tính của nạn nhân.
- Spyware: Theo dõi hoạt động của người dùng để đánh cắp thông tin cá nhân như tài khoản ngân hàng.
- Trojan Zombifying: Tấn công DDoS (Tấn công từ chối dịch vụ phân tán) bằng cách chiếm quyền điều khiển máy tính.
- Download trojan: Mã độc khiến máy tính tự động tải xuống phần mềm quảng cáo và phần mềm rác.
![Các loại trojan phổ biến](https://images.fpt.shop/unsafe/filters:quality(90)/fptshop.com.vn/uploads/images/tin-tuc/150686/Originals/trojan-la-gi-2.jpg)
Cách hoạt động của trojan
Trojan có các hình thức hoạt động khác nhau, bao gồm:
- Remote Access Trojans: Trojan kết nối từ xa, cho phép kẻ tấn công từ xa kiểm soát máy tính của chúng ta.
- Data-Sending Trojans: Sử dụng Trojan để đánh cắp dữ liệu và gửi về cho kẻ tấn công.
- HTTP Trojans, FTP Trojans: Khai thác lỗi của HTTP hoặc FTP server.
- Proxy Trojans: Lợi dụng máy tính của bạn như một proxy server qua các lỗ hổng.
- Destructive Trojans: Gây hại và phá hủy hệ thống.
- Denial-of-Service Trojan: Vô hiệu hóa dịch vụ, thường được sử dụng trong cuộc tấn công DDoS.
- Security Software Disable Trojan: Tắt các phần mềm bảo mật trên máy tính.
![Các hình thức hoạt động của trojan](https://images.fpt.shop/unsafe/filters:quality(90)/fptshop.com.vn/uploads/images/tin-tuc/150686/Originals/trojan-la-gi-3.jpg)
Cách nhận biết máy tính bị trojan
Có nhiều dấu hiệu bất thường xuất hiện khi máy tính bị trojan xâm nhập, bao gồm:
- Cửa sổ chat lạ hoặc Command Prompt liên tục đóng mở.
- Màn hình máy tính xuất hiện những dòng chữ lạ.
- Khe ổ cứng CD-ROM tự động trượt ra vào.
- Màn hình máy tính xuất hiện dấu hiệu lạ.
- Giao diện cửa sổ Windows bị thay đổi.
- Máy tính tự động in văn bản, gặp lỗi font và không thể ngừng in.
- Không thể kiểm soát máy tính theo ý muốn.
- Chuột và bàn phím không hoạt động.
- Máy tính tự động khởi động lại liên tục.
![Cách nhận biết máy tính bị trojan](https://images.fpt.shop/unsafe/filters:quality(90)/fptshop.com.vn/uploads/images/tin-tuc/150686/Originals/trojan-la-gi-4.jpg)
Cách phòng tránh trojan xâm nhập vào máy tính
Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến xâm nhập của trojan vào máy tính, như truy cập trang web giả mạo, sử dụng ứng dụng không bảo mật, nhấp vào đường dẫn đáng ngờ hoặc mở các tệp tin lừa đảo. Chỉ cần một cú nhấp chuột, máy tính của bạn có thể mất kiểm soát và dữ liệu sẽ bị đánh cắp.
Để tránh rủi ro bị trojan xâm nhập, hãy đề phòng và không bao giờ mở các tệp tin hoặc đường dẫn không rõ ràng, đặc biệt là từ những email không quen biết và không rõ nguồn gốc. Hạn chế truy cập vào các trang web không có tiêu chuẩn bảo mật SSL.
Bạn cũng có thể sử dụng phần mềm quét và diệt virus cho máy tính để tăng cường bảo mật. Hãy sử dụng phần mềm chất lượng để đảm bảo phát hiện virus hiệu quả.
Ngoài ra, hãy luôn bật tường lửa và cập nhật các bản vá lỗi bảo mật của Windows khi có thông báo từ Microsoft. Đây là những biện pháp hiệu quả để phòng tránh bị tấn công mạng và gánh chịu thiệt hại không đáng có.
![Cách phòng tránh trojan xâm nhập vào máy tính](https://images.fpt.shop/unsafe/filters:quality(90)/fptshop.com.vn/uploads/images/tin-tuc/150686/Originals/trojan-la-gi-5.jpg)
Bài viết này cung cấp cho bạn thông tin cơ bản về trojan, cách nhận biết và phòng tránh xâm nhập của trojan vào máy tính. Hy vọng rằng bạn hiểu rõ hơn về các tác hại của phần mềm độc hại này và có những biện pháp phòng ngừa để tránh rơi vào tình huống bị tấn công mạng.