Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách tính sai số tương đối một cách nhanh chóng và chính xác nhất. Hãy theo dõi ngay!
Chi tiết về cách tính sai số tương đối
Sai số tương đối của một giá trị gần đúng a (được ký hiệu là δa) là tỷ số giữa sai số tuyệt đối và giá trị tuyệt đối của nó.
Công thức tính sai số tương đối của phép đo là:
δa = (Sai số tuyệt đối / |a|) * 100%
Thường, sai số tương đối được biểu diễn dưới dạng phần trăm với 2 hoặc 3 chữ số. Chất lượng của phép đo sẽ cao hơn nếu sai số tương đối δa (hay da) càng nhỏ.
Sai số là gì và cách tính sai số tương đối
Sai số là sự khác biệt giữa giá trị đo được hoặc tính được và giá trị chính xác của một đại lượng nào đó. Khi đo đạc một đại lượng nhiều lần, kết quả của các lần đo sẽ không giống nhau dù có chú ý đến đâu. Điều này cho thấy kết quả đo luôn chứa sai số và kết quả mà chúng ta thu được chỉ là giá trị xấp xỉ.
Sai số có nhiều nguyên nhân, nhưng nguyên nhân phổ biến nhất là do dụng cụ, máy móc và kỹ năng của người đo không tốt. Môi trường cũng có thể gây ra sai số, như gió, thời tiết, và những yếu tố khác.
Phân loại sai số
Sai số có thể được chia thành 4 loại như sau:
-
Sai số hệ thống: Sai số do đặc tính của dụng cụ đo gây ra, đặc biệt khi điểm 0 ban đầu không chính xác và ta không hiệu chỉnh trước khi đo. Sai số dụng cụ ∆A’ có thể bằng nửa hoặc một độ chia nhỏ nhất trên dụng cụ đo.
-
Sai số ngẫu nhiên: Khi đo cùng một đại lượng nhiều lần bằng cùng một dụng cụ đo, chúng ta thường thu được các kết quả không giống nhau. Sự khác biệt này không có nguyên nhân rõ ràng và có thể do cách thực hiện giữa các lần đo không đồng nhất, khả năng quan sát của con người, các điều kiện thí nghiệm không ổn định, và những yếu tố ngẫu nhiên bên ngoài.
-
Sai số tuyệt đối: Đại lượng gần đúng a có giá trị chính xác là a0. Khi đó, sai số của a là Ea = a – a0. Tuy nhiên, giá trị này thường không biết được, chỉ có thể ước lượng được cận trên của giá trị tuyệt đối của nó. Sai số tuyệt đối nhỏ nhất có thể biết được gọi là sai số tuyệt đối giới hạn của a.
-
Sai số tương đối: Hai số gần đúng có cùng sai số tuyệt đối sẽ có độ chính xác khác nhau nếu số đại lượng gần đúng khác nhau về mức độ. Công thức tính sai số tương đối của số gần đúng a là δa = (Sai số tuyệt đối / |a|) * 100%.
Trên đây, chúng tôi đã hướng dẫn bạn cách tính sai số tương đối cho các đại lượng vật lý và cung cấp một số ví dụ minh họa. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn giải quyết các bài tập. Chúc bạn học tốt!
