I. Đất phù sa là gì? Nguồn gốc và phân bố ở Việt Nam
Đất phù sa là loại đất trầm tích được hình thành từ các vật chất mang theo từ vùng cao xuống và lắng đọng ở vùng thấp. Đây là loại đất có nhiều lợi ích cho nông nghiệp do chứa nhiều chất dinh dưỡng, có cấu trúc tơi xốp, và khả năng giữ ẩm và thoát nước tốt. Hãy cùng khám phá về đặc điểm, ưu và nhược điểm của đất phù sa, cũng như loại cây trồng phù hợp với loại đất này.
1. Đất phù sa là gì? Khái niệm, nguồn gốc, phân bố ở Việt Nam
Đất phù sa là loại đất trầm tích hình thành từ quá trình lắng đọng các vật chất mà dòng nước mang theo từ vùng cao. Các vật chất này có thể là hạt cát, sét, mùn, xác thực vật, xác động vật… Đất phù sa có thể xuất hiện dưới dạng đất hoặc trầm tích sông hay biển. Đất phù sa có thể được phân loại theo hình thức vận chuyển và vị trí bồi tích.
Đất phù sa ở Việt Nam phân bố và tìm thấy nhiều ở các bãi bồi của các con sông lớn như sông Hồng, sông Đáy, sông Đồng Nai, hệ thống đồng bằng sông Cửu Long… Đây là những vùng có hàm lượng phù sa cao, được bồi đắp màu mỡ hàng năm. Đất phù sa ở Việt Nam là tiềm năng canh tác nông nghiệp lớn của cả nước.
Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn năm 2020, diện tích đất phù sa ở Việt Nam là khoảng 3,5 triệu ha, chiếm khoảng 11% tổng diện tích đất nước. Tuy nhiên, đất phù sa ở Việt Nam đang bị thoái hoá nghiêm trọng do khai thác và sử dụng không bảo vệ, dẫn đến sự suy giảm chất lượng đất. Do đó, việc bảo vệ và phục hồi đất phù sa là rất cần thiết để duy trì sản xuất nông nghiệp và phát triển kinh tế đất nước.
II. Đặc điểm của đất phù sa: kích thước hạt, kết cấu, thành phần hóa học, khả năng giữ ẩm và thoát nước
-
Kích thước hạt: Đất phù sa có kích thước hạt trung bình giữa đất cát và đất sét. Phù sa có thể xuất hiện dưới dạng đất (thường kết hợp với cát hoặc đất sét) hoặc ở dạng trầm tích sông hay biển.
-
Kết cấu: Đất phù sa có kết cấu kém, được tạo thành từ các vật liệu rời rạc mà dòng nước mang theo và lắng đọng. Đất phù sa có kết cấu tơi xốp, không có khối lượng riêng cao, không có khả năng giữ nước cao và không có khả năng kháng xói mòn cao.
-
Thành phần hóa học: Đất phù sa có thành phần hóa học đa dạng, tùy thuộc vào nguồn gốc và quá trình hình thành. Đất phù sa chứa nhiều thành phần như SiO2, Al2O3, Fe2O3, CaO, MgO, K2O, Na2O, TiO2, P2O5, MnO… Ngoài ra, trong đất phù sa còn có nhiều nguyên tố vi lượng như Cu, Zn, B, Mo… Đây là những nguyên tố cần thiết cho cây trồng.
-
Khả năng giữ ẩm và thoát nước: Đất phù sa có khả năng giữ ẩm và thoát nước tốt do tỷ lệ cát và sét tương đương giúp đất có độ xốp và kết cấu tốt. Điều này giúp đất phù sa có khả năng thoát nước tốt và thuận lợi cho canh tác nông nghiệp.
III. Lợi ích của đất phù sa
- Đất phù sa rất giàu chất dinh dưỡng vì được bồi đắp từ các vật chất hữu cơ và vô cơ mang theo từ dòng nước. Đất phù sa chứa nhiều chất hữu cơ, chất khoáng, vô cơ, vi lượng, đa lượng và các hạt keo liên kết đất. Đây là những yếu tố cần thiết để cây trồng phát triển tốt và cho năng suất cao.
Đất phù sa mang lại lợi ích lớn cho nông nghiệp với khả năng giữ nước và chứa chất dinh dưỡng. Việc bảo vệ và phục hồi đất phù sa là một nhiệm vụ quan trọng để đảm bảo sự phát triển bền vững của nông nghiệp và kinh tế đất nước.
Hãy tham gia LADEC để tìm hiểu thêm về đất phù sa và các khóa học nông nghiệp chất lượng tại LADEC.