Người thương, không nhất thiết phải xinh đẹp hoặc có vị trí cao trong xã hội, chỉ cần hiểu và chấp nhận lối sống của bạn! Nếu bạn yêu ai đó chỉ vì ngoại hình, giàu có mà tính cách không hợp nhau, không thể đạt được kết quả tốt như mong muốn. Tìm một người phù hợp với mong muốn của mình là vấn đề khó khăn. Trên thực tế, không ai hoàn hảo, mỗi người có những đức tính tốt đẹp và ý niệm xấu. Nếu không tự soi chiếu chính mình, những ý niệm tiêu cực sẽ phát triển và chiếm đoạt tâm hồn. Chính vì vậy, Đức Thế Tôn dạy rằng: “Không có pháp nào khác, các Tỷ-kheo, gây hại lớn hơn là không làm điều phục tâm. Tâm không được điều phục, các Tỷ-kheo, gây hại lớn hơn. Và không có pháp nào khác, các Tỷ-kheo, mang lại lợi ích lớn hơn là làm điều phục tâm. Tâm được điều phục, các Tỷ-kheo, mang lại lợi ích lớn hơn” (Tăng chi bộ kinh, chương I, phẩm Không điều phục). Nếu chúng ta không biết cách nhận diện, điều phục và kiểm soát tâm của mình, mọi hành động trong cuộc sống sẽ phụ thuộc vào ý thích cá nhân, gây hại và khổ đau. Ngược lại, khi chúng ta tỉnh thức và chuyển hóa ý niệm tiêu cực, mọi hành động của chúng ta mang lại niềm vui và lợi ích trong cuộc sống. Chính phẩm chất và hành vi của con người thể hiện sự hoàn hảo hay không phụ thuộc vào việc tự tu tập và chuyển hóa trong cuộc sống hiện tại.
Vậy bạn muốn tìm một người lý tưởng để yêu thương và chia sẻ niềm vui, nhưng tâm thức tham vọng vẫn chưa được kiểm soát, liệu tình yêu có mang lại hạnh phúc tuyệt đối không? Khi sống với một người không phù hợp, bạn sẽ cố tránh và tìm kiếm người khác. Khi tìm được người đẹp và dễ thương hơn, bạn lại lo lắng và tìm mọi cách để giữ. Cả hai trường hợp đều khiến bạn không yên tâm và đau khổ. Cuộc sống luôn thay đổi, không có gì tồn tại mãi mãi. Tâm của chúng ta thay đổi liên tục, dẫn đến già nua và bệnh tật. Hoàn cảnh cuộc sống cũng thay đổi, từ giàu có đến nghèo khổ, từ tình yêu đến chia lìa, từ thiên nhiên đến các thảm họa. Vì vậy, dù bạn cố gắng bảo vệ tình yêu mãi mãi, bạn không thể. Khi bạn nhận thức được điều này, bạn không bị sốc và đau khổ khi xảy ra sự kiện bất ngờ.
Thực ra, người thương chỉ tồn tại khi bạn buông bỏ sự phân biệt, đánh giá và héo hắt cá nhân. Vì các pháp luôn là bình đẳng, trong sáng, không phân biệt tốt xấu. Chúng ta sống trong bất thức mê mải, không nhận ra bản chất tự nhiên của các pháp, tạo ra sự khổ đau và phiền não. Vì vậy, khi Tổ Huệ Năng nghe câu kinh “Không có tác động tới cái ta tự sanh tâm” (Kinh Kim cang), ngài nói rằng: “Không ngờ tự tánh đã tự và thanh tịnh từ trước, Không ngờ tự tánh không sanh diệt, Không ngờ tự tánh đã đầy đủ từ trước, Không ngờ tự tánh không dao động, Không ngờ tự tánh có thể sinh nhiều pháp”. Theo Tổ Huệ Năng, các pháp đã hoàn chỉnh, luôn hoạt động theo quả nhân tội phước mà chúng ta tạo ra trong hiện tại. Mọi hiện tượng luôn thay đổi, không có gì đứng yên một chỗ. Sông, mây, mưa, cây cỏ, ánh sáng mặt trời… chúng tồn tại trong nhau, tạo thành nhau và không có sự phân chia riêng biệt, không có cái ta để dựa vào. Khi tâm thức không tạo ra chủ thể, đối tượng cũng không tồn tại, và bạn sống “theo duyên pháp”.
Để làm được điều đó, bạn chỉ cần tập trung hoàn toàn vào những gì bạn đang trải nghiệm, từ bỏ những phản ứng định đoạt để thích nghi với sự thay đổi của hiện tại. Khi ý thức cá nhân không còn chi phối đời sống, khả năng chấp nhận và yêu thương của bạn trở nên tổng hợp, vượt qua sự chọn lựa. Và nhờ đó, bạn không cần phải tìm kiếm người thương ở nơi khác, vì tình yêu thật sự đã có sẵn trong bạn. Trên thực tế, khi bạn muốn yêu thương ai đó, bạn phải biết yêu thương chính mình trước. Nếu bạn không thể yêu thương và chăm sóc tâm hồn của mình, bạn sẽ không thể thông cảm và thấu hiểu người khác. Ví dụ, khi người khác nói với bạn một câu khó nghe, nếu bạn không thể bình tĩnh và nhìn rõ nguyên nhân của sự việc, bạn sẽ phản ứng trong sự tức giận hoặc trốn tránh hiện thực. Và như vậy, bạn sẽ không thể học được bài học từ cuộc sống, và khả năng chấp nhận và yêu thương của bạn sẽ bị hạn chế. Vì vậy, hãy quay trở lại bản thân, chuyển hóa những ý niệm xấu thành tốt, làm sạch tâm hồn để tuệ giác trong bạn tỏa sáng.
Mong muốn của con người là được hiểu và chia sẻ tình yêu với nhiều người hoặc một người nào đó. Tuy nhiên, điều này chỉ xảy ra khi bạn có thể chấp nhận các yếu kém của người khác và hoàn toàn buông bỏ cái ta và cái của ta để tình yêu tồn tại. Hơn hết, bạn không cần phải chờ đợi hoặc tìm kiếm người thương ở nơi khác, vì tình yêu chỉ tồn tại khi bạn sống tỉnh thức và hiện đại ngay tại đây và bây giờ.
Viên Ngộ