Không ít người sau khi nhận kết quả thăm khám lại không biết ý nghĩa của kết quả xét nghiệm dương tính và xét nghiệm âm tính là gì. Vậy trong trường hợp này, đâu là mắc bệnh và đâu là bình thường? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn tìm hiểu kỹ hơn về các kết quả xét nghiệm này.
Xét nghiệm âm tính là gì?
Ý nghĩa của kết quả xét nghiệm âm tính
Trước tiên, hãy tìm hiểu về xét nghiệm là gì theo ý nghĩa chung nhất. Theo đó, xét nghiệm chính là quá trình phân tích chức năng và tình trạng các cơ quan trên cơ thể. Kết quả cuối cùng của xét nghiệm nhằm chứng minh và hỗ trợ cho chẩn đoán sơ bộ hoặc theo dõi kết quả điều trị.
Âm tính là thuật ngữ y khoa dùng để chỉ kết quả xét nghiệm trong y học. Nếu nhận được kết quả có ghi âm tính, hoặc ghi (-) hoặc Negative, có nghĩa là người thăm khám không bị bệnh hoặc không mang mầm bệnh trong cơ thể.
Độ thiếu chính xác trong kết quả xét nghiệm âm tính
Mặc dù đa số xét nghiệm cho ra kết quả âm tính là chính xác, nhưng cũng có một số trường hợp nghi ngờ và cần thực hiện xét nghiệm lại hoặc các phương pháp kiểm tra khác như sau:
- Trường hợp kết quả âm tính giả, tức là khi yếu tố gây bệnh có tồn tại trong cơ thể nhưng không đạt ngưỡng kích thích để quá trình xét nghiệm phát hiện.
- Thời gian thực hiện xét nghiệm quá sớm, nồng độ các chất còn chưa vượt ngưỡng để cho ra kết quả âm tính.
- Trường hợp có sự sai sót y tế do lỗi của máy xét nghiệm, quy trình lấy mẫu không đúng, hoặc sai sót trong quá trình vận chuyển, bảo quản, xử lý mẫu.
- Khả năng “tái kích hoạt” của một số mầm bệnh như vi khuẩn, virus, nên nhiều bệnh nhân sau một quá trình điều trị đã cho ra kết quả xét nghiệm trở về âm tính. Tuy nhiên, thời gian sau đó kết quả xét nghiệm lại là dương tính.
Kết quả xét nghiệm dương tính là gì?
Ý nghĩa của kết quả xét nghiệm dương tính
Trong y học, xét nghiệm cũng là quá trình được diễn ra nhằm mục đích điều tra và phân tích. Xét nghiệm được tiến hành tại các phòng thí nghiệm đạt chuẩn của bệnh viện. Mẫu xét nghiệm rất đa dạng, từ máu, nước tiểu đến các mẫu hữu cơ khác. Kết quả xét nghiệm là cơ sở để hỗ trợ bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác.
Ngược lại với trường hợp âm tính, kết quả xét nghiệm dương tính hoặc Positive chứng tỏ bạn đã mắc bệnh hoặc có nguy cơ mắc một bệnh nào đó do mang yếu tố gây bệnh.
Trường hợp kết quả xét nghiệm dương tính thiếu độ chính xác
Với bệnh nhân, khi kết quả xét nghiệm dương tính, nhiều người thường hoang mang và lo lắng về sức khỏe. Tuy nhiên, vẫn có trường hợp kết quả xét nghiệm dương tính nhưng không phản ánh đúng tình trạng cơ thể. Ví dụ như:
- Dương tính giả đối với trường hợp người bệnh không có yếu tố gây bệnh hay không mắc bệnh nào, nhưng kết quả vẫn dương tính do các yếu tố gây nhiễu tạo nên.
- Các phản ứng chéo trong cơ thể cũng có khả năng khiến quá trình xét nghiệm nhận diện sai yếu tố gây bệnh và cho kết quả dương tính.
- Xét nghiệm thiếu độ chính xác trong việc đánh giá tình trạng bệnh lý nghi ngờ.
- Sự nhầm lẫn kết quả hoặc nhầm lẫn mẫu xét nghiệm giữa các người thực hiện xét nghiệm.
- Các vấn đề phát sinh khác trong thu thập và xử lý mẫu của nhân viên y tế hoặc lỗi của hệ thống thiết bị.
Những lưu ý sau khi biết kết quả âm tính hoặc dương tính
Với mỗi bệnh nhân, sau khi được các bác sĩ chuyên khoa giải thích kỹ càng về kết quả dương tính hay âm tính, đừng vội vui mừng hay quá lo lắng. Hãy bình tĩnh và đặt những câu hỏi để làm rõ hơn về các chỉ số trong kết quả xét nghiệm cũng như việc có nên thực hiện xét nghiệm lại hay các phương pháp thăm khám khác hay không.
Đối với bác sĩ, để chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh lý, không chỉ dựa vào kết quả xét nghiệm mà còn cần kiểm tra quá trình dịch tễ, theo dõi, đánh giá các triệu chứng, cùng với đánh giá khả năng người được xét nghiệm bị phơi nhiễm với mầm bệnh và kết hợp thực hiện các phương pháp chẩn đoán khác. Chỉ khi đó mới cho ra được kết quả chuẩn xác nhất với người bệnh.
Hy vọng với những thông tin trên, bạn đã hiểu hơn về xét nghiệm dương tính và âm tính. Đặc biệt, khi muốn xét nghiệm, hãy lựa chọn những đơn vị y tế uy tín và đã được Bộ Y tế cấp phép để đảm bảo an toàn và độ chính xác cao.