Viêm cân gan bàn chân: Triệu chứng, nguyên nhân và điều trị

Viêm cân gan bàn chân – Tình trạng phổ biến ở tuổi trung niên

Viêm cân gan bàn chân là tình trạng thường xuyên xuất hiện ở tuổi trung niên. Tuy nhiên, đây cũng có thể xảy ra với một số người trẻ tuổi, những người thường đi bộ, đứng lâu hoặc có thói quen đi chân đất, sử dụng giày dép có đế cứng, người béo phì, hay tập thể dục quá mức… Nhận biết triệu chứng bệnh sớm sẽ giúp bạn có biện pháp can thiệp kịp thời, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Cấu trúc của cân gan bàn chân

Cân gan bàn chân là một dải gân cơ nối từ các chỏm xương bàn tới xương gót, giúp cho bàn chân có độ linh hoạt và duy trì được độ cong tự nhiên. Cân gan bàn chân cũng giúp giảm nhẹ trọng lực áp lên bàn chân khi vận động, từ đó giúp di chuyển dễ dàng hơn và bảo vệ các khớp tốt hơn.

Bệnh viêm cân gan bàn chân là gì?

Viêm cân gan bàn chân, hay còn được gọi là viêm gân gan bàn chân, là tình trạng viêm của cân gan bàn chân, gây đau ở gót chân. Tình trạng này có tác động tiêu cực đến cuộc sống hàng ngày của người bệnh. Đây là một bệnh phổ biến, đặc biệt ở nam giới trung niên, vận động viên và người lao động nặng. Phần lớn trường hợp viêm cân gan bàn chân đi kèm với gai xương.

Người bệnh thường mắc đau ở gót chân, đặc biệt là vào buổi sáng sau khi ngủ dậy. Điều trị cần được thực hiện đúng cách, kịp thời để ngăn ngừa bệnh trở thành mạn tính, tái phát nhiều lần và ảnh hưởng xấu đến di chuyển và chất lượng cuộc sống.

Xem thêm: Viêm gân là gì?

Triệu chứng viêm cân gan bàn chân thường gặp

Các triệu chứng phổ biến của viêm cân gan bàn chân bao gồm:

• Đau: Các cơn đau thường xuất hiện ở gót chân, có thể là đau nhói hoặc đau nhẹ. Người bệnh thường cảm thấy đau vào buổi sáng do bàn chân giữ ở tư thế gấp về phía gan bàn chân suốt một đêm, khiến cân gan bàn chân co ngắn lại. Khi thức giấc, người bệnh đặt chân xuống đất lần đầu tiên, làm căng cơ gan bàn chân và gây ra đau. Trong các bước đi tiếp theo, cảm giác đau sẽ giảm dần cho đến khi không đau nữa. Tuy nhiên, triệu chứng này có thể tái phát trong ngày nếu đi lại nhiều hoặc đứng quá lâu. Cơn đau có thể tái diễn nhiều lần và kéo dài, xuất hiện khi nghỉ ngơi và cảm giác đau lan tỏa khắp lòng bàn chân.

• Sưng và bầm tím ở gan bàn chân.

Nguyên nhân gây viêm cân gan bàn chân

Nguyên nhân gây bệnh bao gồm những tác nhân tác động gây chấn thương lên cơ gan bàn chân. Chấn thương này làm căng cơ gan bàn chân, làm mất tính đàn hồi và giảm khả năng chịu lực của chúng.

Ngoài ra, áp lực do di chuyển nhiều, đứng lâu hoặc sử dụng giày dép có đế cứng trong thời gian dài cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng viêm gân ở bàn chân.

Viêm cân gan bàn chân có nguy hiểm không?

Nếu không điều trị kịp thời, viêm cân gan bàn chân có thể trở thành mạn tính, gây hạn chế lớn trong hoạt động hàng ngày của người bệnh. Các cơn đau gót chân có thể gây ra vấn đề về chân, đầu gối, hông và lưng.

Phương pháp chẩn đoán viêm cân gan bàn chân

Khi chẩn đoán viêm cân gan bàn chân, bác sĩ sẽ dựa vào các dấu hiệu lâm sàng và cận lâm sàng. Các dấu hiệu lâm sàng bao gồm:

• Đau vùng gót: Đau tăng lên khi chân chạm đất lúc vừa thức giấc vào sáng sớm, sau khi đứng dậy từ một thời gian ngồi, sau khi di chuyển nhiều; giảm đi khi nghỉ ngơi. Trong suốt ngày, đau sẽ giảm hơn so với buổi sáng.

• Cơn đau kéo dài trong nhiều tháng hoặc nhiều năm.

• Áp đặt lên vùng dưới và phía trong gót chân, người bệnh cảm thấy đau và nhói.

• Gan bàn chân có thể bẹt hoặc lõm hơn so với bàn chân bình thường. Một số trường hợp có thể có dấu hiệu co cơ.

Các dấu hiệu cận lâm sàng bao gồm:

• Chụp X-quang: Kết quả cho thấy gai xương trong gót chân. Đây là hậu quả của quá trình viêm kéo dài dẫn đến hiện tượng vôi hóa bám vào xương gót.

• Siêu âm: Kết quả siêu âm mềm lòng bàn chân cho thấy những phần tổn thương của cân gan bàn chân. Chụp MRI: Phương pháp này giúp bác sĩ chẩn đoán và phân biệt với các bệnh lý khác.

Cách điều trị viêm cân gan bàn chân

Điều trị bằng thuốc

Bác sĩ thường ưu tiên chỉ định các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAID) để điều trị viêm cân gan bàn chân. Những loại thuốc này có tác dụng chống viêm và giảm đau nhanh chóng.

Bài tập vật lý trị liệu

Bài tập 1

• Bắt đầu với tư thế nghiêng người về trước, hai bàn tay chống vào tường, đầu gối bên chân đau duỗi thẳng hoàn toàn, gập đầu gối chân còn lại.
• Giữ nguyên tư thế trong khoảng 10 giây.
• Thư giãn và đứng thẳng người, thực hiện 20 lần mỗi bên.

Bài tập 2

• Bắt đầu với tư thế ngồi, kéo ngón chân cái nhẹ nhàng về phía bạn, giữ trong khoảng 15 – 30 giây.
• Lặp lại động tác này 3 lần, sau đó thực hiện tương tự với chân còn lại.

Bài tập 3

• Chuẩn bị 1 chiếc khăn lông dài 80cm để làm dây tập.
• Ngồi trên ghế, nhẹ nhàng luồn khăn qua lòng bàn chân như hình.
• Hai tay giữ hai đầu khăn, kéo các ngón chân về phía cơ thể.
• Giữ nguyên tư thế trong khoảng 15 – 30 giây, lặp lại 3 lần.

Biện pháp chăm sóc tại nhà

Các biện pháp chăm sóc tại nhà thường được khuyến khích thực hiện trong khi sử dụng thuốc và vật lý trị liệu. Đối với viêm cân gan bàn chân, những biện pháp chăm sóc tại nhà có thể bao gồm:

• Sử dụng nẹp chỉnh hình: Bác sĩ sẽ hướng dẫn người bệnh sử dụng nẹp chỉnh hình để phân bố áp lực đều trên cả hai chân khi đứng hoặc thực hiện các hoạt động yêu cầu sử dụng chân nhiều.

• Áp dụng lạnh: Người bệnh có thể đặt một số viên đá nhỏ vào túi vải hoặc khăn mềm và áp lên vùng đau khoảng 15 phút. Thực hiện 3-4 lần mỗi ngày. Phương pháp này giúp giảm viêm và giảm đau hiệu quả.

• Nghỉ ngơi: Người bệnh nên dành thời gian nghỉ ngơi, đặc biệt là hạn chế hoạt động chân khi có dấu hiệu đau ở gót chân.

• Sử dụng giày hỗ trợ: Tránh đi bộ trần hay sử dụng giày có đế cứng và không hỗ trợ chân tốt. Thay vào đó, chọn giày vừa vặn, có đế mềm, miếng lót dày, độ cao khoảng 3cm để hỗ trợ vòm chân.

• Kiểm soát cân nặng: Để giảm áp lực lên bàn chân, bạn nên duy trì cân nặng hợp lý thông qua chế độ ăn uống và tập luyện.

Các phương pháp điều trị chuyên sâu

Liệu pháp huyết tương giàu tiểu cầu (PRP)

Liệu pháp này sử dụng máu của người bệnh, với hàm lượng tiểu cầu và những yếu tố sinh học cao gấp nhiều lần so với mức bình thường. Tiểu cầu giải phóng các yếu tố tăng trưởng và phân tử sinh học để thúc đẩy quá trình tái tạo và phục hồi tổ chức bị tổn thương. Đây là quá trình tự nhiên của cơ thể, xảy ra khi có tổn thương.

Liệu pháp này cho phép khu vực tổn thương nhận được lượng lớn các yếu tố tăng trưởng để tái tạo mô tổn thương. PRP là phương pháp an toàn vì sử dụng máu tự thân của người bệnh. Tất cả các thành phần PRP đều thu được từ cơ thể người bệnh. Điều này giúp ngăn ngừa bệnh nhiễm trùng, không gây dị ứng và không có nguy cơ không tương thích.

Liệu pháp sóng xung kích

Sóng xung kích là phương pháp sử dụng sóng âm có áp lực biến đổi đột ngột với biên độ lớn và ngắt quãng. Sóng xung kích có biên độ áp suất rộng đặc biệt, do đó có thể được hấp thụ tốt hơn trong môi trường cơ thể. Phương pháp này không gây tổn thương, phù hợp để điều trị các bệnh lý về cơ xương khớp với các tính năng vượt trội bao gồm:

• Tác động cục bộ lên các mô cơ thể, thúc đẩy quá trình phục hồi mô và tế bào, đồng thời cải thiện tình trạng đau, sưng và viêm, khôi phục khả năng vận động do sóng âm có năng lượng cao.

• Sóng xung kích tạo ra “dòng máu dinh dưỡng” cho quá trình phục hồi các mô tổn thương. Sóng âm tạo ra những chấn đoạn nhỏ trong gân, giúp phát triển và hình thành lại mạch máu vi động. Các mạch máu mới này cải thiện quá trình cung cấp máu, hỗ trợ việc lành vết thương nhanh hơn trong gân.

• Sóng xung kích tác động vào các điểm đau và mô cơ xương tổn thương, thúc đẩy quá trình lành vết thương, tái tạo gân và mô mềm.

Ngoài ra, phương pháp này còn thúc đẩy sản xuất collagen, giúp quá trình phục hồi mô và gân tổn thương diễn ra nhanh chóng. Sóng âm trong máy xung kích cũng có khả năng tan những vết vôi hóa, loại bỏ tình trạng vôi hóa sinh học. Từ đó, người bệnh có thể khôi phục khả năng vận động và đi lại như bình thường.

Phẫu thuật

Phẫu thuật chỉ được xem là phương pháp cuối cùng khi điều trị viêm cân gan bàn chân. Phương pháp này chỉ được áp dụng cho các trường hợp đau dữ dội hoặc kéo dài hơn 6 tháng.

Một số rủi ro của phẫu thuật là có thể gây đau mạn tính và tổn thương dây thần kinh. Vì vậy, phương pháp này chỉ được áp dụng khi điều trị không nội khoa không thành công.

Phòng ngừa viêm cân gan bàn chân

Thay đổi lối sống sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và ngăn ngừa bệnh diễn tiến. Dưới đây là những điều bạn nên lưu ý:

• Duy trì cân nặng hợp lý, tránh thừa cân và béo phì vì sẽ tạo áp lực lên bàn chân.

• Chọn giày phù hợp, có độ cao vừa phải, miếng lót giày dày, tạo sự hỗ trợ tốt cho bàn chân; hạn chế mang giày cao gót.

• Hạn chế đứng trên nền đất cứng hoặc đi bộ nhiều để giảm áp lực cho các cơ ở bàn chân.

• Massage chân thường xuyên, đặc biệt là khi phải đứng lâu hoặc di chuyển nhiều.

• Khởi động cơ thể trước khi tham gia vào bài tập chính hoặc thể thao. Những người chơi môn thể thao có sự tác động mạnh lên vòm bàn chân như aerobic, ba-lê, chạy đường dài… cần lưu ý đặc biệt về khởi động. Ngoài ra, hạn chế tập luyện trên sàn cứng và gồ ghề và thực hiện đúng kỹ thuật để giảm nguy cơ chấn thương.

• Khi đứng lên, đi lại hoặc thực hiện hoạt động hàng ngày, hãy đảm bảo trọng lượng và lực tác động của cơ thể được phân bố đều lên cả hai chân.

• Tránh lặp đi lặp lại một động tác có tác động nhiều lên bàn chân vì điều này có thể tạo áp lực quá lớn, gây rách và viêm cơ.

Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, thuộc Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, là nơi tụ họp đội ngũ chuyên gia hàng đầu, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm và nhiệt tình. Trung tâm cung cấp các dịch vụ chẩn đoán và điều trị bệnh về cơ xương khớp với các phương pháp hiện đại và theo phác đồ cập nhật quốc tế.

Bệnh viện được trang bị các thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như máy chụp CT, máy cộng hưởng từ, máy siêu âm. Đội ngũ bác sĩ tại đây có kinh nghiệm và chuyên môn cao trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp.

Để đặt lịch khám và điều trị tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn có thể truy cập LADEC hoặc liên hệ số điện thoại sau: [số điện thoại]. Trung tâm cam kết mang đến sự tận tâm và chất lượng phục vụ hàng đầu cho quý khách hàng.

Viêm cân gan bàn chân là một tình trạng phổ biến, gây ra những cơn đau gây khó chịu. Tình trạng này ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng di chuyển và hoạt động hàng ngày của người bệnh. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở bàn chân, hãy đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, ngăn ngừa bệnh trở nặng hơn.