1. Chỉ số FSH là gì và vai trò của nó
FSH (Follicle Stimulating Hormone) là một loại hormone quan trọng cho sự phát triển của cơ quan sinh dục ở cả nam và nữ, đặc biệt là trong vấn đề sinh sản. Chỉ số FSH tăng hoặc giảm quá mức có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh dục, gây ra vô sinh hoặc hiếm muộn ở các cặp vợ chồng.
2. Khi nào nên xét nghiệm chỉ số FSH
Xét nghiệm chỉ số FSH là một phần không thể thiếu để xác định nguyên nhân vô sinh hoặc rối loạn tuyến sinh dục ở cả nam và nữ.
- Ở phụ nữ: Xét nghiệm FSH được chỉ định khi gặp các vấn đề như chu kỳ kinh nguyệt bất thường, không đều hoặc khi bước vào thời kỳ mãn kinh.
- Ở nam giới: FSH được thực hiện khi gặp các vấn đề như rối loạn xuất tinh, không xuất tinh, tinh trùng ít, tinh trùng loãng…
- Với trẻ em: Xét nghiệm FSH được tiến hành khi quá trình dậy thì bị muộn hoặc sớm hơn so với độ tuổi.
3. Chỉ số FSH bình thường như thế nào
Chỉ số FSH ở nam và nữ có sự khác biệt do đặc điểm giới tính. Dưới đây là các ngưỡng bình thường cho hệ sinh dục phát triển khỏe mạnh.
-
Đối với nữ giới:
- Giai đoạn tạo nang buồng trứng: 3,5 – 12,5 mU/mL
- Giai đoạn đỉnh rụng trứng: 4,7 – 21,5 mU/mL
- Giai đoạn tạo hoàng thể: 1,7 – 7,7 mU/mL
- Nữ giới tuổi mãn kinh: 25,8 – 134,8 mU/mL
-
Đối với nam giới: Nồng độ FSH nam giới trưởng thành ổn định ở mức 1,5 – 12,4 mU/mL. Nếu thấp hơn hoặc cao hơn ngưỡng này, có thể cho biết có vấn đề bất thường.
4. Ý nghĩa của nồng độ FSH
Kết quả xét nghiệm FSH máu có thể giúp bác sĩ chẩn đoán một số vấn đề liên quan đến sức khỏe giới tính và khả năng sinh sản.
4.1 Chỉ số FSH cao ở nữ giới
Nồng độ FSH cao ở phụ nữ có thể cho thấy:
- Chức năng buồng trứng suy giảm: Điều này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình sinh nở của phụ nữ.
- Hội chứng buồng trứng đa nang: Là tình trạng xuất hiện nhiều u, nang tại buồng trứng.
- Kết quả chỉ số FSH cao có thể cho biết phụ nữ bước vào thời kỳ mãn kinh.
- Sự bất thường nhiễm sắc thể, như hội chứng Turner.
Một chỉ số FSH cao cho thấy khả năng mang thai có thể thấp, tuy nhiên không có nghĩa là không thể có con. Việc điều trị có thể giúp đưa nồng độ FSH trở lại mức bình thường.
4.2 Chỉ số FSH cao ở nam giới
Kết quả xét nghiệm FSH huyết thanh cao hơn ngưỡng bình thường ở nam giới có thể cho thấy:
- Sự bất thường của tinh hoàn.
- Tinh hoàn bị tổn thương do sử dụng rượu bia, chất kích thích.
- Tinh hoàn bị tổn thương do các phương pháp điều trị.
- Mắc hội chứng Klinefelter – một rối loạn di truyền ảnh hưởng đến sự phát triển giới tính ở nam giới.
Chức năng sản xuất và nuôi dưỡng tinh trùng của tinh hoàn gặp vấn đề khi chỉ số FSH cao, gây ra tình trạng vô sinh hoặc hiếm muộn.
4.3 Chỉ số FSH thấp
Kết quả xét nghiệm FSH thấp hơn ngưỡng bình thường có thể cho thấy nam giới và nữ giới có thể gặp các tình trạng sau:
- Suy vùng đồi hoặc suy tuyến yên – là trung tâm kiểm soát hormone trong não bộ – dẫn đến giảm sản xuất hormone trong cơ thể, trong đó có hormone FSH.
- Ảnh hưởng đến khả năng sản xuất trứng và tinh trùng.
- Xuất hiện u trong não làm cản trở khả năng sản xuất FSH.
4.4 Mức FSH bất thường ở trẻ em
Theo các chuyên gia y tế, trẻ em có mức FSH bất thường có thể cảnh báo một số vấn đề nguy hiểm như dậy thì sớm, phát triển cơ quan sinh dục trước tuổi, tăng trưởng chậm, thiểu năng sinh dục.
Việc kiểm tra chỉ số FSH là cần thiết đối với cả nam và nữ, đặc biệt trong chẩn đoán và điều trị vô sinh, hiếm muộn. Định lượng FSH là một gợi ý quan trọng để tìm ra nguyên nhân gây rối loạn sinh dục và áp dụng phác đồ điều trị phù hợp.