Giới thiệu
Fanfic là gì?
Fanfic là những tác phẩm thơ, truyện, và danh sách được viết bởi những fan hâm mộ của một tác phẩm gốc. Tác phẩm gốc có thể là manga, anime, phim, tiểu thuyết, chương trình truyền hình, trò chơi, hoặc bất cứ thứ gì có nhân vật và được yêu thích bởi fan. Đơn giản mà nói, nếu bạn viết hoặc đọc một tác phẩm sử dụng nhân vật từ một tác phẩm khác mà không có bản quyền, thì bạn đã đọc/viết fanfic.
Vi phạm bản quyền?
Một câu trả lời phù hợp là không vi phạm bản quyền.
Bất hợp pháp hay không?
Chừng nào fanfic không được viết vì mục đích lợi nhuận, nó không bị xem là bất hợp pháp.
Mục đích và lý do viết
Mỗi người có mục đích và lý do viết riêng. Tuy nhiên, có 4 lý do chủ yếu mà hầu hết mọi người đều có:
- Lòng đam mê viết: Khi bạn thích một thứ gì đó, bạn sẽ muốn viết về nó, giống như tôi thích chơi thể thao nên tôi chơi, tôi thích sưu tập tem nên tôi sưu tập, và tôi thích viết truyện nên tôi viết.
- Giải tỏa và cân bằng tâm lý: Fanfic cho phép bạn sống nhiều cuộc đời khác nhau. Bạn có thể đổ toàn bộ những cảm xúc tiêu cực vào fic và tạo cân bằng trong tình cảm. Hoặc bạn có thể viết để quên đi những gì đã xảy ra.
- Yêu thích nhân vật hoặc tác phẩm gốc: Điều này không thể thiếu. Đây là nguồn cảm hứng để bạn viết fic mà không cảm thấy công sức bị lãng phí mà không thu được lợi ích kinh tế.
- Phản hồi từ độc giả: Đây là một thành quả tuyệt vời nhất khi viết fic.
Nội dung của fanfic
Nội dung fanfic không thể kể hết vì thế giới fanfic không có giới hạn, không có rào cản, không có từ “không thể”. Bạn có thể khám phá tâm lý nhân vật, cho họ hạnh phúc hoặc đau khổ. Bạn có thể tra tấn nhân vật, thậm chí khiến họ chết. Bạn có thể cho nhân vật đạt được tình yêu của mình hoặc hoàn thành giấc mơ. Trong thế giới fanfic, không có gì là không thể xảy ra.
Fanfic có lợi thế là nhân vật đã được xây dựng sẵn. Đúng, điều này không sai. Đó là một lợi thế lớn của fanfic.
Tuy nhiên, viết fic không dễ như vậy. Để viết một tác phẩm hay không phải chuyện đơn giản, mọi người sẽ đánh giá điều đó. Viết một fic liên quan chặt chẽ đến tác phẩm gốc càng khó hơn nữa.
Tài năng bẩm sinh hay kỹ thuật?
Nhiều người cho rằng viết fiction, đặc biệt là viết fanfic, đòi hỏi tài năng bẩm sinh. Nếu bạn không có tài năng, thì không nên viết vì bạn sẽ không đạt được gì. Nhưng quan điểm đó hoàn toàn sai. Dù bạn có tài năng hay không, đều không quan trọng.
Viết fiction, đặc biệt là fanfic, cũng đòi hỏi kinh nghiệm, kỹ thuật và học hỏi. Bạn cần chăm chỉ chăm sóc tác phẩm của mình.
Học hỏi có thể tự thân học. Nếu bạn thích viết, hãy quan sát cách viết và cách sử dụng từ trong truyện khi bạn đọc. Sau một thời gian, bạn sẽ tự động học hỏi từ bản thân.
Học hỏi cũng có thể từ các tài liệu khác. Có nhiều tài liệu hướng dẫn về viết fanfic trên mạng. Những tài liệu này không chỉ giảng dạy bạn viết gì, vì điều này là cơ bản, mà chú trọng vào những sai lầm mà bạn có thể mắc phải.
Ngoài ra, bạn cần sự trợ giúp từ một beta-reader và, nếu bạn viết bằng tiếng Anh, một chương trình xử lý văn bản.
Fanfic là thế giới riêng
Trong fanfic, không có gì là lạ. Fanfic là thế giới của người viết fic. Người viết fic là “chúa tể” trong thế giới đó, có thể cải biên sự thật, phá hoại thế giới, hồi sinh người đã chết và làm những điều kỳ diệu nhất.
Bạn sẽ gặp những nội dung hoàn toàn mới lạ, những cặp đôi không thể có trong manga như Sesshomaru/Kagome hoặc còn táo bạo hơn, Sesshomaru/Inuyasha. Tất cả phụ thuộc vào fic bạn đọc và người viết fanfic đó là ai.
Rated fic là gì?
Rated fic là cách đánh giá theo độ tuổi. Hầu hết các fanfic đều có hệ thống rating này. Nó không chỉ được sử dụng cho fanfic mà còn cho nhiều loại nghệ thuật khác.
Các mức độ rating
- [G]: Mọi độ tuổi đều có thể đọc.
- [PG]: Yêu cầu có sự hướng dẫn của cha mẹ cho trẻ em đọc.
- [PG-13]: Yêu cầu có sự hướng dẫn của cha mẹ cho trẻ em trên 13 tuổi.
- [R]: Dành cho người dưới 17 tuổi, cần có sự giám sát của cha mẹ hoặc người lớn.
- [NC-17]: Dành cho người trên 17 tuổi.
Hiện có 2 hệ thống rating trên mạng:
Hệ thống Thứ nhất (phổ biến từ lâu):
- [G]: Mọi độ tuổi đều đọc được.
- [PG]: Trẻ em đọc được với sự hướng dẫn của cha mẹ.
- [PG-13]: Trẻ em trên 13 tuổi đọc được với sự hướng dẫn của cha mẹ.
- [R]: Đối với người dưới 17 tuổi, cần có sự giám sát của cha mẹ.
- [NC-17]: Dành cho người trên 17 tuổi.
Hệ thống Thứ hai (sử dụng gần đây):
- [K]: Mọi độ tuổi đều đọc được, nội dung không chứa từ ngữ nặng nề, cảnh bạo lực, hoặc cảnh người lớn.
- [K+]: Không dành cho trẻ em dưới 9 tuổi, có thể chứa cảnh bạo lực nhẹ và sử dụng từ ngữ hơi nặng một cách hạn chế, không có cảnh người lớn.
- [T]: Không dành cho trẻ em dưới 13 tuổi, có thể chứa cảnh bạo lực, từ ngữ nặng một cách hạn chế, và có thể đề cập hoặc ám chỉ cảnh người lớn.
- [M]: Không dành cho người dưới 16 tuổi, có thể chứa cảnh quan hệ tình dục miêu tả chi tiết, bạo lực, và từ ngữ nặng nề.
- [MA]: Dành cho người từ 18 tuổi trở lên, có thể chứa cảnh quan hệ tình dục kỹ lưỡng hoặc có tính chất bệnh hoạn, ngôn ngữ thô tục, bạo lực, và các cảnh độc hại đối với người đọc không vững trí.
- [B]: Dành cho trẻ từ 1 đến 4 tuổi, không chứa nội dung không phù hợp cho trẻ em.
Thậm chí còn có một bản đưa ra những nội dung mà một rating có thể bao gồm.
Phân biệt thể loại fic
Fanfic được phân biệt theo nhiều thể loại, để đọc fic bạn cần biết những thể loại đó để tránh đọc những fic mà bạn không muốn hoặc không thể đọc, ví dụ như yaoi, lemon, bạo lực, incest…
Các từ ngữ này sẽ được giới thiệu trong bài viết sau.
Nguồn ảnh: LADEC