Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường thấy những chiến sỹ cảnh sát hình sự có mặt trên đường phố. Với nhiệm vụ bảo vệ an ninh trật tự xã hội, họ đóng góp vào sự yên bình của cuộc sống. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về trách nhiệm và thẩm quyền của lực lượng cảnh sát hình sự.
1. Cảnh sát hình sự là gì?
Cảnh sát hình sự, hay còn được gọi là cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội, là một phần của lực lượng Công an nhân dân Việt Nam. Nhiệm vụ chính của họ là tiến hành các biện pháp trinh sát và điều tra theo quy định của pháp luật, nhằm phòng ngừa và ngăn chặn hoạt động của bọn tội phạm về trật tự xã hội và các loại tội phạm trong lĩnh vực tệ nạn xã hội. Họ cũng đóng góp vào việc bảo vệ tài sản xã hội chủ nghĩa, đảm bảo tính mạng và quyền lợi hợp pháp của công dân, cùng với việc giữ gìn trật tự và an toàn xã hội.
2. Thẩm quyền của lực lượng cảnh sát hình sự:
Theo quy định của Thông tư 28/2014/TT-BCA về công tác điều tra hình sự, lực lượng cảnh sát hình sự có thẩm quyền:
- Tuần tra và giữ gìn trật tự an ninh xã hội, bảo vệ cuộc sống của người dân.
- Truy bắt các đối tượng gây rối, bảo vệ người dân và phòng ngừa tội phạm.
- Tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm từ người dân, cơ quan báo chí, cơ quan cấp trên và kiến nghị khởi tố nếu có căn cứ đúng.
- Chuyển giao vụ việc cho cơ quan có thẩm quyền nếu không đủ thẩm quyền giải quyết.
- Ở trường hợp cấp bách, lực lượng cảnh sát hình sự cần ngăn chặn ngay hành vi phạm tội, thu thập chứng cứ và bảo vệ hiện trường theo quy định của pháp luật.
- Tiến hành điều tra các vụ án hình sự chưa rõ đối tượng và các vụ án hình sự đã rõ đối tượng.
- Phối hợp với đội điều tra tổng hợp thẩm định vụ án hình sự theo phân công của Thủ trưởng.
- Đảm bảo tuân thủ Hiến pháp và pháp luật, thực hiện nhiệm vụ một cách nhanh chóng, chính xác, khách quan và toàn diện.
3. Nhiệm vụ và vai trò của điều tra hình sự:
Điều tra hình sự được xem như một công cụ giúp khám phá tội phạm và làm rõ tính chất của chúng. Điều tra giúp cơ quan có thẩm quyền hiểu rõ hơn về mức độ và quan trọng của vụ án, đồng thời đưa ra chứng cứ chính xác về vụ án.
Nhiệm vụ của điều tra hình sự bao gồm:
- Lấy lại công bằng và khách quan cho cả người bị hại và người phạm tội.
- Giải quyết và thu thập chứng cứ quan trọng để xử lý và kết thúc vụ án.
- Chứng minh xem tội phạm là do cố tình hay không cố ý gây ra, tạo cơ sở cho xét xử và định tội chính xác nhất.
Điều tra hình sự đóng vai trò quan trọng trong duy trì trật tự và an ninh xã hội. Bằng cách xác định và thu thập chứng cứ, áp dụng quyền hạn và trách nhiệm trong việc điều tra, cơ quan cảnh sát hình sự đảm bảo rằng tội phạm không được góp phần ảnh hưởng đến xã hội và an ninh đất nước.
Cảnh sát hình sự đóng một vai trò quan trọng trong quá trình điều tra và bảo vệ trật tự xã hội. Với sự gia tăng về tính chất và mức độ nguy hiểm của tội phạm, lực lượng cảnh sát hình sự cần theo dõi và áp dụng nhiều phương pháp tiếp cận để tuần tra và ngăn chặn các đối tượng này.