Một cái nhìn tổng quan về thành phố Cao Lãnh
Cao Lãnh, thủ phủ của tỉnh Đồng Tháp, nằm ở trung tâm tỉnh về phía Tây Nam với tọa độ 10°30′ vĩ độ Bắc và 105°02′ kinh độ Đông. Thành phố này giáp với huyện Cao Lãnh về phía Bắc và Đông, huyện Chợ Mới (An Giang) về phía Tây, và huyện Lấp Vò về phía Nam. Với diện tích tự nhiên là 107 km2 và dân số khoảng 149.839 người, Cao Lãnh có mật độ dân số khoảng 1.400 người/km2. Thành phố này gồm 8 phường (1, 2, 3, 4, 6, 11, Mỹ Phú, và Hoà Thuận) và 7 xã (Hòa An, Tịnh Thới, Tân Thuận Đông, Tân Thuận Tây, Mỹ Trà, Mỹ Ngãi, và Mỹ Tân) [^1^].
Lịch sử và phát triển của Cao Lãnh
Vào thời kỳ khai hoang ban đầu, khu vực này thuộc quyền quản lý của khố trường Bả Canh. Khố trường không phải là trung tâm hành chính mà là một nơi thu hồi thuế bằng hiện vật. Các chúa Nguyễn đã thành lập các khố trường ở những vùng có thể thành lập cấp hành chính tổng và huyện. Vào năm 1741, toàn Nam Kỳ có tất cả 9 khố trường, và mỗi khố trường lấy tên thôn xóm mà nó đặt làm tên. Khoảng cuối thế kỷ 17 đầu thế kỷ 18, một số lưu dân gốc người thôn Bả Canh đã định cư ven rạch Cái Sao Thượng và hình thành xóm Bả Canh. Cuối thế kỷ 18, xóm Bả Canh cùng các xóm khác hợp thành thôn Mỹ Trà và ông Nguyễn Tú có công lớn trong việc qui dân khai phá và lập nên thôn này [^2^].
Theo danh sách tên xã thôn Nam Kỳ vào đầu thế kỷ 19, trên địa bàn Cao Lãnh ngày nay có 8 thôn, trong đó ba thôn thuộc tổng Kiến Phong và 5 thôn (trên cù lao Trâu) thuộc tổng Vĩnh Trinh. Vào năm 1836, thành lập phân huyện Kiến Đăng với lỵ sở đóng tại thôn Mỹ Trà. Cuộc đo đạc địa chính năm 1836 cho thấy trên địa bàn Cao Lãnh cũng có 8 thôn, nhưng ba thôn thuộc tổng Phong Thạnh và 5 thôn thuộc tổng An Tịnh. Năm 1838, thành lập huyện Kiến Phong và phủ Kiến Tường, quận lỵ Kiến Phong và phủ lỵ Kiến Tường đều đặt tại thôn Mỹ Trà. Tính đến năm 2000, Cao Lãnh đã tròn 167 tuổi [^3^].
Thành phố Cao Lãnh – một nét độc đáo trong lịch sử Nam Bộ
Với vị trí đặc biệt, Cao Lãnh đã để lại dấu ấn trong mọi giai đoạn lịch sử quan trọng của Nam Bộ. Từ việc thành lập khố trường Bả Canh đánh dấu bước khởi đầu thành công trong quá trình khai phá vào thế kỷ 17 và 18. Trong thời gian kháng chiến chống thực dân Pháp, Mỹ Trà đã chứng kiến các cuộc chiến ác liệt giữa nghĩa quân Thiên Hộ Dương và thực dân Pháp. Trong những thập kỷ đầu của thế kỷ 20, Cao Lãnh là trung tâm của phong trào Đông Du ở Nam Kỳ, và nhiều nhà yêu nước và lãnh tụ phong trào yêu nước đã tìm đến đây. Năm 1926, Cao Lãnh là nơi tổ chức lễ truy điệu cụ Phan Châu Trinh với sự tham dự của hàng ngàn người [^4^].
Cuộc chiến tranh đã để lại nhiều dấu ấn trên đất nước, và Cao Lãnh không nằm ngoài vòng xoáy đó. Trong thời kỳ tạm chiếm, tốc độ phát triển của Cao Lãnh rất chậm chạp. Sau khi thành lập quận vào năm 1914, thực dân Pháp xây dựng các công trình như bưu điện (1914), nhà thương (1923), quận đường và dinh quận (1926). Cầu kỹ tam sơn trước đây được sử dụng để di chuyển ghe tàu [^5^].
Sau năm 1975, với sự hỗ trợ từ các địa phương khác trong nước, Cao Lãnh đã tăng trưởng nhanh chóng. Hệ thống giao thông, bệnh viện, trường học và các cơ sở công cộng khác được xây dựng và cải tạo để đáp ứng nhu cầu xã hội ngày càng tăng. Cao Lãnh đã trở thành một trong những thành phố phát triển nhất trong tỉnh kể từ khi trở thành tỉnh lỵ. Ngoài ra, thành phố còn có nhiều công sở, ngân hàng, bưu điện, bảo tàng, đài phát thanh truyền hình, khách sạn và các cơ sở văn hóa khác [^6^].
Di sản lịch sử và văn hóa của Cao Lãnh
Trên địa bàn Cao Lãnh còn lưu lại nhiều di tích lịch sử và văn hóa đáng chú ý. Một trong số đó là mộ và bia tiền hiền làng Mỹ Trà, mộ này đã được xây dựng cách đây khoảng 200 năm và bia được dựng vào năm 1876. Văn Thánh miếu cũng là một di tích văn hóa lịch sử quan trọng nằm trong khu vực địa giới của phường 3 và đã được sử dụng làm thư viện tỉnh và công viên văn miếu. Trên địa bàn Cao Lãnh còn có nhiều đình làng khác như đình Hòa An, đình Tân An, đình Mỹ Ngãi và đình Cả Môn [^7^].
Cao Lãnh đã trải qua một quá trình phát triển và trở thành một thành phố năng động và phồn thịnh. Với lịch sử và văn hóa đa dạng, nơi đây hứa hẹn sẽ mang lại những trải nghiệm tuyệt vời cho du khách.
Hãy đến thăm thành phố Cao Lãnh và khám phá những điều thú vị mà nó mang lại!
Ghi chú: Bài viết này dựa trên thông tin từ bài viết gốc [^8^].
[^1^]: Thông tin từ LADEC
[^2^]: Thông tin từ LADEC
[^3^]: Thông tin từ LADEC
[^4^]: Thông tin từ LADEC
[^5^]: Thông tin từ LADEC
[^6^]: Thông tin từ LADEC
[^7^]: Thông tin từ LADEC
[^8^]: Giới thiệu về thành phố Cao Lãnh