Cảnh sát là gì?
Trong công cuộc bảo vệ an ninh và trật tự của quốc gia, lực lượng công an và đặc biệt là cảnh sát đóng góp một phần không nhỏ. Vậy, chính xác cảnh sát là gì? Hãy cùng tìm hiểu về đơn vị quan trọng này thông qua bài viết dưới đây.
Ảnh minh họa: Cảnh sát là gì
1. Cảnh sát là gì?
Hiện nay, không có định nghĩa cụ thể về cảnh sát theo quy định pháp luật. Tuy nhiên, dựa trên Luật Công an nhân dân 2018, có thể hiểu rằng cảnh sát là một trong những lực lượng vũ trang của một quốc gia, là công cụ chuyên chế của chính quyền đang điều hành quốc gia.
Cảnh sát hoạt động trong phạm vi pháp luật và có quyền hạn lớn để đảm bảo ổn định xã hội, trật tự công cộng, bảo vệ lợi ích của quốc gia trong xã hội và các quyền lợi hợp pháp của công dân. Cảnh sát sử dụng biện pháp theo luật và các biện pháp riêng để thực hiện nhiệm vụ đó.
Trên toàn thế giới, nhiệm vụ chung của cảnh sát thường liên quan đến phòng chống tội phạm và xử lý các vi phạm pháp luật như vi phạm luật giao thông, luật kinh doanh, và luật hình sự.
2. Nhiệm vụ của lực lượng cảnh sát tại Việt Nam
Tại Việt Nam, lực lượng cảnh sát được gọi là Cảnh sát Nhân dân Việt Nam, là một phần của Công an Nhân dân Việt Nam và định danh dưới sự quản lý của Bộ Công an.
Lực lượng Cảnh sát Nhân dân Việt Nam có các nhiệm vụ sau:
-
Phòng ngừa, phát hiện và đấu tranh chống tội phạm và vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ môi trường; tìm hiểu nguyên nhân và điều kiện phát sinh tội phạm và vi phạm pháp luật khác, đề xuất biện pháp khắc phục; tham gia giáo dục đối tượng vi phạm pháp luật trong cộng đồng theo quy định của pháp luật.
-
Quản lý hộ khẩu, cấp giấy chứng minh nhân dân; quản lý con dấu; quản lý an ninh, trật tự các nghề kinh doanh có điều kiện và dịch vụ bảo vệ; quản lý và bảo đảm trật tự, an toàn giao thông công cộng; quản lý vũ khí, vật liệu nổ; quản lý, thực hiện công tác phòng cháy chữa cháy; tham gia cứu hộ, cứu nạn theo quy định của pháp luật.
-
Thi hành án hình sự, thi hành án không giam giữ, tạm giữ, tạm giam; bảo vệ, hỗ trợ tư pháp.
-
Điều tra các vụ án theo quy tắc tố tụng hình sự và bộ luật hình sự. Trong trường hợp cơ quan điều tra gặp vấn đề, cơ quan an ninh điều tra sẽ tiến hành điều tra thay.
-
Thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của pháp luật.
3. Một số lĩnh vực trong lực lượng Cảnh sát Nhân dân Việt Nam
3.1 Cảnh sát quản lý hành chính và trật tự xã hội
Nhiệm vụ: Quản lý trật tự tại nơi công cộng, đăng ký và quản lý nhân khẩu, hộ khẩu, chứng minh nhân dân, kho vũ khí, vật liệu nổ, con dấu, người thuộc diện quản chế, cải tạo tại chỗ, cải tạo không giam giữ, án treo, hướng dẫn nghiệp vụ cho lực lượng cảnh sát khu vực, công an xã, bảo vệ dân phố, dân phòng và nhiều hơn nữa…
3.2 Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội (cảnh sát hình sự)
Nhiệm vụ: Thực hiện các biện pháp trinh sát và điều tra theo quy định pháp luật để điều tra và khám phá tội phạm về trật tự xã hội (trừ tội phạm ma túy và tội phạm về quản lý kinh tế và chức vụ). Điều này giúp bảo vệ tài sản và quyền lợi hợp pháp của công dân, giữ gìn trật tự và an toàn xã hội.
3.3 Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy
Nhiệm vụ: Nghiên cứu, nắm bắt tình hình hoạt động của các loại tội phạm ma túy, từ đó phát hiện nguyên nhân và điều kiện phát sinh, phát triển của tội phạm này để đề xuất và hướng dẫn các biện pháp phòng ngừa và đấu tranh. Ngoài ra, còn nghiên cứu phương thức, thủ đoạn và quy luật hoạt động của tội phạm ma túy, tiến hành điều tra tội phạm này theo quy định của Bộ luật Hình sự. Nhiệm vụ quan trọng khác là phối hợp với các đơn vị trong và ngoài ngành tổ chức công tác tuyên truyền và phòng chống tội phạm ma túy.
3.4 Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ
Nhiệm vụ: Thực hiện các biện pháp đấu tranh, phòng ngừa và ngăn chặn các tội phạm xâm phạm sở hữu của Nhà nước cũng như các tổ chức chính trị, kinh tế, xã hội theo các hình thức như tham nhũng, hối lộ, biển thủ công quỹ Nhà nước, lừa đảo, tội phạm về chức vụ và tội phạm kinh tế khác được quy định trong Bộ luật Hình sự.
3.5 Cảnh sát phòng cháy chữa cháy
Nhiệm vụ: Bảo vệ người dân khỏi nguy cơ hỏa hoạn, quản lý, tổ chức, chỉ đạo và thực hiện công tác phòng cháy chữa cháy trên toàn quốc, góp phần giữ gìn trật tự và an toàn xã hội.
3.6 Cảnh sát quản lý và bảo vệ tư pháp
Nhiệm vụ: Canh gác, bảo vệ những mục tiêu quan trọng như Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Phủ Chủ tịch, các Đại sứ quán; tổ chức tuần tra, cơ động chiến đấu kịp thời; trấn áp mọi hoạt động phá rối an ninh trật tự; bảo vệ các phiên tòa, bắt giữ, áp tải bị can, dẫn giải nhân chứng, quản lý kho vật tư và hỗ trợ việc thi hành án và nhiều hơn thế nữa.
3.7 Cảnh sát giao thông
Nhiệm vụ: Tổ chức, chỉ đạo và thực hiện công tác đảm bảo an toàn, trật tự giao thông, giáo dục và tuyên truyền Luật giao thông cho người dân.
3.8 Cảnh sát cơ động
Nhiệm vụ: Trấn áp tội phạm, hỗ trợ công tác giải cứu con tin, chống khủng bố, góp phần bảo vệ an ninh.
Đó là những giải đáp về thắc mắc “cảnh sát là gì” của chúng ta. Ngoài việc tìm hiểu cảnh sát, bạn có thể tìm hiểu sâu về lực lượng cảnh sát cơ động tại LADEC.