Buồng trứng: Vị trí, cấu tạo, và chức năng
Buồng trứng là gì?
Buồng trứng là một cơ quan quan trọng trong hệ sinh dục của phụ nữ. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về vị trí, cấu tạo và chức năng của buồng trứng. Vì vậy, bài viết này sẽ cung cấp đầy đủ thông tin để chị em hiểu rõ về cơ thể của mình.
Vị trí buồng trứng
Buồng trứng nằm ở phía trong của chậu hông, gần tử cung và phía sau của vòi tử cung. Vị trí buồng trứng có thể thay đổi tùy theo số lần phụ nữ đã sinh. Với những người chưa sinh, buồng trứng nằm đứng thẳng. Buồng trứng có màu hồng nhạt và trơn nhẵn cho đến khi phụ nữ bước vào tuổi dậy thì. Sau đó, mặt buồng trứng sẽ trở nên sần sùi do quá trình rụng trứng hàng tháng, tạo thành những vết sẹo trên bề mặt buồng trứng. Sau thời kỳ mãn kinh, bề mặt buồng trứng sẽ trở lại trơn nhẵn.
Cấu tạo của buồng trứng
Buồng trứng có kích thước khá nhỏ, khoảng 3cm dài, 1,5cm rộng và 1cm dày. Buồng trứng có hình dạng giống như hạt đậu dẹt. Cấu tạo của buồng trứng bao gồm:
- Hai mặt: mặt trong và mặt ngoài
- Hai bờ: bờ tự do và bờ mạc treo
- Hai đầu: đầu vòi và đầu tử cung
Buồng trứng được bao bọc bởi một lớp áo mỏng, và bên dưới lớp áo là vỏ buồng trứng. Phần trung tâm của buồng trứng là tuỷ buồng trứng.
Lớp áo trắng là lớp tế bào bên ngoài của buồng trứng và thường rõ ràng ở phụ nữ trẻ. Lớp tế bào này trở nên dẹt hơn theo tuổi, làm cho buồng trứng có màu xám đục.
- Vỏ buồng trứng: Nằm dưới lớp áo trắng, chứa các nang buồng trứng và thể vàng. Lớp mô đệm trong vỏ buồng trứng bao gồm các sợi mô liên kết và tế bào hình thoi cùng với tế bào cơ trơn.
- Tuỷ buồng trứng: Tập trung ở trung tâm buồng trứng, bao gồm mô đệm chứa nhiều sợi chun và tế bào cơ trơn cùng với các mạch máu, đặc biệt là tĩnh mạch. Tuỷ buồng trứng có nhiều mạch máu hơn so với lớp vỏ buồng trứng.
- Nang trứng: Ngay từ khi sinh ra, trong vỏ buồng trứng đã có nhiều nang trứng nguyên thuỷ. Mỗi nang trứng nguyên thuỷ có một tế bào trung tâm là noãn, được bao quanh bởi một lớp tế bào nhỏ gọi là các tế bào nang.
Sau khi bước vào tuổi dậy thì, một số nang trứng nguyên thuỷ sẽ tiếp tục phát triển thành các nang trứng chín. Một trong số những nang trứng này sẽ nổ ra, gọi là rụng trứng.
Chức năng của buồng trứng
Buồng trứng có hai chức năng chính: chức năng ngoại tiết và chức năng nội tiết.
Chức năng ngoại tiết của buồng trứng
Sau khi bước vào tuổi dậy thì, mỗi tháng buồng trứng sẽ giải phóng một trứng, điều này dẫn đến quá trình kinh nguyệt và khả năng thụ tinh nếu có tinh trùng. Đây là chức năng ngoại tiết của buồng trứng.
Chức năng nội tiết của buồng trứng
Buồng trứng là một tuyến nội tiết của cơ thể phụ nữ, tiết ra hai hormone quan trọng là estrogen và progesterone.
- Estrogen: Estrogen là một loại hormone steroid, được tổng hợp tại buồng trứng từ cholesterol hoặc acetyl coenzym A. Có ba loại estrogen trong huyết tương gồm estradiol, estron và estriol. Estrogen có tác dụng duy trì các đặc điểm nữ tính từ tuổi dậy thì bao gồm: phát triển các cơ quan sinh dục, phát triển mỡ dưới da, giọng nói trầm, dáng mềm mại, và vai hẹp hông nở. Estrogen còn tác động đến tử cung, cổ tử cung, vòi trứng và giúp trứng đã thụ tinh dễ dàng di chuyển vào tử cung. Ngoài ra, estrogen còn tác động lên âm đạo, tuyến vú, quá trình chuyển hóa và sức khỏe xương. Thiếu estrogen có thể gây gãy xương.
- Progesterone: Progesterone là một hormone steroid được tổng hợp từ cholesterol hoặc acetyl coenzym A. Tác dụng quan trọng nhất của progesterone là kích thích niêm mạc tử cung bài tiết trong nửa sau chu kỳ kinh nguyệt, chuẩn bị tử cung sẵn sàng cho quá trình tổ của trứng. Progesterone giúp làm giảm co bóp cơ tử cung, ngăn chặn việc đẩy trứng đã thụ tinh ra ngoài và tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển của thai nhi. Ngoài ra, progesterone còn có tác dụng lên cổ tử cung, vòi trứng, tuyến vú và duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định.
Kết luận
Như vậy, buồng trứng có vai trò quan trọng trong hệ sinh dục của phụ nữ. Hi vọng bài viết này đã cung cấp đầy đủ thông tin để bạn hiểu rõ hơn về buồng trứng và cơ thể của mình. Để biết thêm thông tin bổ ích về sức khỏe, bạn có thể truy cập trang web LADEC.