Khám phá cán cân thanh toán quốc tế (BOP)
Cán cân thanh toán quốc tế (Balance of Payments – BOP) là một khái niệm quan trọng trong lĩnh vực kinh tế. Nó ghi chép và phản ánh tất cả các giao dịch kinh tế diễn ra giữa các cá nhân và tổ chức cư trú và không cư trú của một quốc gia trong một khoảng thời gian nhất định.
Định nghĩa cơ bản
Cán cân thanh toán quốc tế (Balance of Payments – BOP) là bảng ghi chép tổng hợp các giao dịch kinh tế giữa người cư trú và người không cư trú của một quốc gia trong một thời gian nhất định.
Để hiểu rõ hơn về khái niệm này, chúng ta cần làm rõ một số định nghĩa sau đây:
- “Giao dịch kinh tế”: Đây là các hoạt động giao dịch hàng hóa, dịch vụ, thu nhập và tài sản tài chính giữa các tổ chức và cá nhân với những mục đích lợi ích ngắn hạn hoặc dài hạn.
Các giao dịch kinh tế có thể là giao dịch trao đổi hoặc chuyển giao một chiều:
-
Giao dịch trao đổi: Đây là các giao dịch hai chiều giữa hai bên, trong đó một bên cung cấp một giá trị kinh tế nhất định và nhận lại một giá trị kinh tế khác từ bên kia.
-
Chuyển giao một chiều: Đây là các giao dịch mà một bên cung cấp giá trị kinh tế cho bên kia, nhưng không nhận lại một giá trị kinh tế tương đương.
-
“Người cư trú” và “người không cư trú”: Người cư trú của một quốc gia là các đơn vị thể chế có hoạt động sản xuất và giao dịch kinh tế trong lãnh thổ kinh tế của quốc gia đó trong thời gian từ một năm trở lên, trừ một số trường hợp đặc biệt.
Chú ý: Các tổ chức đa quốc gia được coi là người cư trú đồng thời tại nhiều quốc gia.
Đặc điểm của cán cân thanh toán quốc tế
- Cán cân thanh toán quốc tế là một khái niệm thời kì, ghi chép và phản ánh các giao dịch kinh tế trong một thời gian nhất định, thường là một tháng, một quý hoặc một năm.
- Giao dịch kinh tế trong cán cân thanh toán quốc tế được đo lường bằng một đồng tiền duy nhất, có thể là đồng tiền nội tệ hoặc ngoại tệ. Đồng USD thường được khuyến nghị sử dụng để lập cán cân thanh toán quốc tế.
Nội dung của cán cân thanh toán quốc tế
Cán cân thanh toán quốc tế bao gồm 5 hạng mục chính, đó là:
1. Cán cân vãng lai (Current Account – CA)
Cán cân vãng lai hay Tài khoản vãng lai là một phần trong cán cân thanh toán quốc tế ghi chép các giao dịch hàng ngày như hàng hóa, dịch vụ, thu nhập và chuyển giao vốn.
2. Cán cân vốn và tài chính (Capital and Financial Account – KA)
Cán cân vốn và tài chính ghi chép các giao dịch liên quan đến vốn và tài chính, bao gồm đầu tư trực tiếp, đầu tư gián tiếp, vay nợ và cho vay.
3. Cán cân tổng thể (Overall Balance – OB)
Cán cân tổng thể là sự khái quát và tổng hợp các hạng mục trong cán cân thanh toán quốc tế.
4. Cán cân bù đắp chính thức (Official Financing Balance – OFB)
Cán cân bù đắp chính thức là sự chênh lệch giữa tổng cộng dự trữ và nợ công nước ngoài.
5. Lỗi và sai sót (Omission and Mistake – OM)
Lỗi và sai sót là một phần của cán cân thanh toán quốc tế để bù đắp những sai sót trong việc ghi chép.
Thông qua khái niệm cán cân thanh toán quốc tế, chúng ta có thể nắm bắt được hình ảnh tổng quan về các giao dịch kinh tế của một quốc gia và hiểu rõ hơn về tình hình kinh tế toàn cầu.
(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Tài chính quốc tế, NXB Tài chính)
Để tìm hiểu thêm về các khái niệm và chủ đề liên quan đến kinh tế, hãy truy cập LADEC ngay hôm nay.